PRAKTYCZNY PORADNIK DLA OBYWATELI POLSKICH PRZYJEŻDZAJĄCYCH DO PRACY NA TERYTORIUM KRÓLESTWA NIDERLANDÓW Niniejsza informacja adresowana jest do obywateli polskich, którzy zamierzają podjąć, bądź już podjęli pracę w Królestwie Niderlandów. Poniżej przedstawiamy wyjaśnienia, które przybliżą czytelnikom podstawowe kwestie związane z pobytem w tym kraju. W szczególności celem niniejszego opracowania jest poinformowanie o prawach i obowiązkach wynikających ze stosunku zatrudnienia w Niderlandach. Elementarna znajomość miejscowych przepisów z zakresu prawa pracy oraz ostrożność i stosowanie zasady ograniczonego zaufania w relacjach z osobami i firmami oferującymi pracę w Holandii pozwolą uniknąć sytuacji, w której można stać się ofiarą nieuczciwego pracodawcy. Uwaga: Niniejsze opracowanie jest jedynie materiałem informacyjnym, którego nie można traktować jako źródła uprawnień lub obowiązków. Wydział Konsularny Ambasady Rzeczypospolitej Polskiej w Hadze nie ponosi odpowiedzialności za skutki indywidualnych decyzji i działań podjętych w oparciu o zawarte w nim dane. WJAZD NA TERYTORIUM KRÓLESTWA NIDERLANDÓW Obywatele Polski korzystają z prawa do swobodnego przepływu osób w ramach Unii Europejskiej oraz Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Dokumentem podróży uprawniającym do bezwizowego wjazdu i pobytu (niezależnie od jego celu) na terytorium Holandii na okres do 4 miesięcy jest: ważny nieuszkodzony paszport lub dowód osobisty, zawierający aktualną fotografię. Przed wjazdem należy się upewnić, czy dokument jest ważny, w wystarczająco dobrym stanie i czy pozwala na stwierdzenie tożsamości posiadacza. Prawo do swobodnego przemieszczania się i pobytu w Holandii (do 4 miesięcy) otrzymuje też członek rodziny obywatela UE, niezależnie od jego przynależności państwowej. Ograniczenia swobodnego przemieszczania się i pobytu mogą mieć miejsce jedynie w przypadkach osób zagrażających powszechnemu porządkowi publicznemu lub polityce bezpieczeństwa wewnętrznego państwa holenderskiego (np. podejrzanych o terroryzm). System prawny Przebywając na terytorium Holandii należy mieć na uwadze, iż w pełni podlega się miejscowym przepisom prawa cywilnego, karnego, administracyjnego oraz podatkowego. Nieświadomość w tym zakresie może być przyczyną poważnych komplikacji. Obywatel Polski przebywający na terytorium Holandii nie tylko ponosi przewidziane tutejszym prawem konsekwencje drobnych wykroczeń, lecz także, w przypadku popełnienia przestępstwa, zostanie postawiony przed holenderskim sądem na podstawie miejscowego prawa. Ewentualna kara pozbawienia wolności będzie wykonywana w holenderskim zakładzie karnym. Miejscowe przepisy będą również miały zastosowanie w sprawach regulowanych prawem cywilnym – np. w zakresie stosunków między rodzicami a dziećmi zamieszkałymi na terytorium Holandii. Obywatelstwo rodziców i dzieci nie odgrywa decydującej roli. Kluczowe jest zamieszkiwanie na terytorium Holandii. Przepisy holenderskie wymagają, aby cudzoziemiec przebywający czasowo lub mieszkający na stałe w Niderlandach posiadał zawsze ze sobą dokument tożsamości w postaci paszportu. W przypadku obywateli Polski zamiast paszportu można posiadać dowód osobisty. Brak jednego z tych dokumentów w czasie kontroli policyjnej może narazić legitymowaną osobę na otrzymanie mandatu oraz czasowy pobyt w areszcie policyjnym w celu ustalenia jej tożsamości. POBYT W HOLANDII Pobyt na okres krótszy niż cztery miesiące Jeśli planowany pobyt w Holandii nie przekracza czterech miesięcy, nie trzeba zgłaszać pobytu w urzędzie gminy ani w urzędzie imigracyjnym (IND). Mimo to warto uzyskać meldunek tymczasowy (inschrijving als niet-ingezetene), gdyż inne instytucje (np. banki, firmy ubezpieczeniowe) mogą tego wymagać. Posiadając zaświadczanie o zameldowaniu, można np. otworzyć rachunek bankowy w Holandii. Ponadto po uzyskaniu meldunku tymczasowego od razu otrzymuje się numer obsługi obywatela (numer BSN). Meldunku tymczasowego można dokonać w 19 następujących urzędach gminy: Alkmaar, Almelo, Amsterdam, Breda, Den Haag, Doetinchem, Eindhoven, Goes, Groningen, Heerlen, Leeuwarden, Leiden, Nijmegen, Rotterdam, Terneuzen, Utrecht, Venlo, Westland, Zwolle. Wystarczy zgłosić się do jednego z wyżej wymienionych urzędów z ważnym dokumentem tożsamości. Wymagane jest wcześniejsze umówienie się na spotkanie. W przypadku, kiedy chcemy zameldować na pobyt tymczasowy niepełnoletnie dziecko, konieczne będzie przedstawienie odpisu aktu urodzenia na druku wielojęzycznym. Pobyt na okres dłuższy niż cztery miesiące W przypadku pobytu dłuższego niż 4 miesiące, należy się zarejestrować w Basisregistratie Personen (BRP), czyli dokonać meldunku. Można to zrobić w punkcie kontaktowym i informacyjnym (dienst basisinformatie) w każdym urzędzie gminy. Aby móc się zameldować potrzebne są: dowód osobisty lub paszport umowa najmu lub kupna mieszkania odpis aktu zawarcia małżeństwa na druku międzynarodowym odpis aktów urodzenia dzieci na druku wielojęzycznym w przypadku dzieci adoptowanych: dokument potwierdzający adopcję W przypadku nieposiadania umowy najmu lub kupna mieszkania należy przedstawić oświadczenie osoby, u której się przebywa, potwierdzające pobyt pod tym właśnie adresem. Do takiego oświadczenia osoba ta musi dołączyć kopię swojego dokumentu tożsamości. W ciągu kilku dni po dokonaniu rejestracji otrzymuje się numer obsługi obywatela (BSN). Inne zasady mają zastosowanie w przypadku pracowników tymczasowych, zatrudnionych przez agencje pracy. Agencja pośrednictwa pracy nie ma obowiązku ubezpieczenia oraz meldunku swoich pracowników, szczególnie, że ci często posiadają umowy w fazie A, które można zakończyć niemalże z dnia na dzień. Kod DigiD Kod DigiD to podpis elektroniczny służący do internetowych kontaktów z urzędami w Holandii. Po dokonaniu identyfikacji za pomocą tego kodu można np. złożyć zeznanie podatkowe, składać wnioski o rόżnego rodzaju dofinansowania, czy zameldować się jako osoba poszukująca pracy w celu uzyskania zasiłku dla bezrobotnych. Aby uzyskać kod DigiD konieczne jest posiadanie numeru BSN i meldunku. Następnie należy wypełnić formularz na stronie internetowej W ciągu 5 dni zostanie wysłany listownie specjalny kod, ktόry umożliwi aktywację podpisu. UWAGA: Nie należy nikomu udostępniać swojego kodu DigiD. PRACA W HOLANDII Zniesienie obowiązku uzyskiwania zezwolenia na pracę Z dniem 1 maja 2007 r. władze Królestwa Niderlandów postanowiły o zniesieniu ograniczeń w dostępie do miejscowego rynku pracy dla obywateli polskich. W konsekwencji od 1 maja 2007 r. obywatele RP, aby podjąć legalną pracę w Niderlandach, nie muszą już uzyskać zezwolenia na zatrudnienie. Podejmując pracę zarobkową w Niderlandach, należy znać swoje prawa i obowiązujące w tym kraju przepisy dotyczące pracy i pobytu. Leży to w interesie każdego zatrudnionego. Pozwala to także uniknąć przykrych niespodzianek. PODSTAWOWE ZASADY NAWIĄZANIA I WYGAŚNIĘCIA UMOWY O PRACĘ Podpisując umowę o pracę należy zawsze prosić o jej egzemplarz w języku polskim i nigdy nie podpisywać umowy, jeśli jest ona niezrozumiała. Umowa o pracę musi zawierać następujące informacje: nazwa i siedziba pracodawcy oraz nazwisko i adres pracownika miejsce lub miejsca wykonywania pracy stanowisko lub rodzaj wykonywanej pracy data zatrudnienia okres obowiązywania umowy (jeśli nie została zawarta na czas nieokreślony) dzienny lub tygodniowy wymiar czasu pracy wysokość wynagrodzenia i termin jego wypłacania obowiązujący zbiorowy układ pracy (CAO) OKRES PRÓBNY Umowa o pracę może zawierać klauzulę dotyczącą okresu prόbnego. W czasie trwania okresu prόbnego zarόwno pracodawca, jak i pracownik mogą w każdym momencie podjąć decyzję o niekontynuowaniu umowy bez żadnych konsekwencji prawnych. Długość okresu prόbnego jest uzależniona od czasu, na jaki zwarto umowę o pracę: w przypadku umowy na czas nieokreślony okres próbny może trwać maksymalnie 2 miesiące. w przypadku umowy zawartej na czas określony na okres krόtszy niż 2 lata długość okresu próbnego wynosi maksymalnie 1 miesiąc. jeżeli umowa została zawarta na okres 2 lub więcej lat okres próbny wynosi maksymalnie 2 miesiące. Jeżeli długość zawartej umowy nie jest określona okres próbny nie może być dłuższy niż miesiąc. Przykładem takiej umowy może być umowa zawarta na okres trwania projektu. Okres prόbny musi być zawsze ustalony na piśmie. Umowy ustne dotyczące okresu prόbnego nie są ważne. WYPOWIEDZENIE UMOWY O PRACĘ W przypadku umowy na czas nieokreślony pracownik może w każdej chwili ją wypowiedzieć zachowując ustalony termin wypowiedzenia (najczęściej jest to jeden miesiąc). Pracodawca może zakończyć umowę na czas nieokreślony za zgodą instytucji UWV i zachowując obowiązujący go termin wypowiedzenia. Kryteria UWV przy wydawaniu zgody na zwolnienie pracownika są bardzo restrykcyjne i w praktyce takie pozwolenie zostanie wydane jedynie w przypadku reorganizacji firmy, czy tez z przyczyn ekonomicznych (brak środków finansowych na wynagrodzenie pracownika). Oczywiście zawsze możliwe jest rozwiązanie umowy za porozumieniem stron. Natychmiastowe rozwiązanie umowy przez pracodawcę lub pracownika musi być uzasadnione ważnym powodem. W przypadku pracodawcy takim powodem może być odmowa wykonywania obowiązków, kradzież, nadużycia, posługiwanie się fałszywymi dokumentami itp. W przypadku, gdy pracownik uważa, że jego zwolnienie jest bezpodstawne, winien bezzwłocznie, nie później niż w ciągu 8 tygodni od momentu zwolnienia: powiadomić pracodawcę o tym, że się nie zgadza z powodem zwolnienia. W przypadku umowy zawartej na czas określony jej rozwiązanie przed przewidzianym terminem wygaśnięcia jest możliwe tylko wtedy, gdy jest to wyraźnie zaznaczone w kontrakcie. Oczywiście zarówno pracownik, jak i pracodawca muszą przestrzegać obowiązującego okresu wypowiedzenia. WYNAGRODZENIE W Holandii płaca minimalna jest uregulowana prawnie. Jej wysokość ustala się dwa razy w roku (1 stycznia i 1 lipca). Wynagrodzenie pracownika najemnego w wieku pomiędzy 21 a 66 lat + 4 miesiące nie może być niższe niż obowiązująca stawka płacy minimalnej. Dotyczy to również pracowników zatrudnionych przez polskie firmy i agencje pracy tymczasowej, wykonujących pracę na terenie Holandii. W przypadku pracowników poniżej 21 roku życia obowiązują stawki płacy minimalnej dla młodzieży. Aktualne kwoty są podane na stronie: Dodatek wakacyjny nie wchodzi w skład płacy minimalnej. Ustawowa stawka płacy minimalnej dotyczy pełnego wymiaru czasu pracy, jaki obowiązuje w danej branży. W praktyce jest to od 36 do 40 godzin tygodniowo. Jeśli więc zatrudniony otrzymuje płacę minimalną, chociaż pracuje średnio np. 60 godzin tygodniowo, jest to niezgodne z prawem. Stanowi to przykład zaniżonego wynagrodzenia. Można wtedy wnieść skargę do Inspekcji Pracy (Inspectie SZW), która kontroluje przestrzeganie przepisów dotyczących prawa pracy. Możliwe jest również zwrócenie się o poradę do niderlandzkiego związku zawodowego. Jeśli pracownik nie otrzymał wynagrodzenia lub zapłacono mu mniej niż wynosi przewidywana dla niego płaca minimalna, powinien zgłosić to niezwłocznie Inspekcji Pracy (Inspectie SZW). CZAS PRACY Niderlandzkie przepisy prawne określają wymiar czasu pracy. Można pracować maksymalnie 12 godzin pod rząd i maksymalnie 60 godzin tygodniowo. W okresie 16 tygodni średnia liczba godzin pracy nie może jednak przekroczyć 48 godzin tygodniowo. Po dniu pracy każdy pracujący ma prawo do co najmniej 11 godzin nieprzerwanego wypoczynku. Po przepracowanym tygodniu przerwa w pracy nie może być krótsza niż 36 kolejnych godzin. Jeśli czas pracy przekracza 5,5 godziny, pracownikom przysługuje minimalnie 30 minut przerwy. Jeśli czas pracy przekracza 10 godzin, przerwa powinna trwać przynajmniej 45 minut. Przerwy zazwyczaj są niepłatne. Praca na nocnej zmianie nie może przekraczać 10 godzin. Jeśli zmiana kończy się po godzinie w nocy, pracownikowi przysługuje następnie co najmniej 14 godzin odpoczynku. Nocna zmiana oznacza, że przynajmniej jedna godzina pracy przypada między godziną w nocy a rano. Kobiety w ciaży i osoby do 18 roku życia obowiązują inne normy czasu pracy. BEZPIECZEŃSTWO PRACY W Holandii pracodawcy i pracownicy wspólnie odpowiadają za bezpieczne warunki pracy. Pracownik powinien być dobrze poinformowany o przepisach i zasadach BHP oraz otrzymać jasne instrukcje. Jeśli praca jest niebezpieczna lub pracownicy mają kontakt z niebezpiecznymi substancjami, pracodawca musi zapewnić im nieodpłatnie właściwe środki ochrony indywidualnej. Oczywiście pracownik ma wtedy obowiązek ich używać. W razie bezpośredniego zagrożenia bezpieczeństwa pracownika ma on prawo odmówić wykonywania pracy, dopóki warunki pracy nie będą znowu bezpieczne. Skargi i wypadki przy pracy należy zgłaszać do Inspekcji Pracy (Inspectie SZW). W przypadku pracowników zatrudnionych za pośrednictwem agencji pracy tymczasowej, odpowiedzialność za bezpieczeństwo i higienę pracy ponosi firma (pracodawca użytkownik), w której wykonywana jest praca, a nie agencja pracy tymczasowej. ZBIOROWE UKŁADY PRACY CAO Zasady stosunków prawnych pomiędzy pracodawcą a pracownikiem regulowane są nie tylko przez obowiązujące przepisy z zakresu prawa pracy, ale również tzw. zbiorowe układy pracy (collectieve arbeidsovereenkomst: CAO). Zbiorowy układ pracy to układ zawarty między organizacjami zrzeszającymi pracowników (związkami zawodowymi) a organizacjami zrzeszającymi pracodawców danej branży. Ustalenia zbiorowego układu pracy mogą odbiegać na niekorzyść pracownika od norm określonych przez przepisy z zakresu prawa pracy. Pracownicy tymczasowi zatrudnieni przez agencję będą mieć do czynienia z jednym z następujących zbiorowych układów pracy: ABU-CAO i NBBU-CAO. Teksty obu układów są dostępne w języku polskim: Warto się z nimi zapoznać, gdyż zawierają bardzo istotne i szczegółowe informacje w odróżnieniu od indywidualnych umów, które bardzo często mają charakter ramowy . AGENCJE POŚREDNICTWA PRACY Pod nazwą agencja zatrudnienia kryje się kilka różnych usług, które mogą być świadczone przez te podmioty. Należą do nich: pośrednictwo pracy – udzielanie pomocy osobom w uzyskaniu odpowiedniego zatrudnienia a pracodawcom w znalezieniu odpowiedniego pracownika; praca tymczasowa – zatrudnianie pracowników przez agencję i kierowanie ich do wykonywania pracy tymczasowej na rzecz i pod kierownictwem pracodawcy użytkownika; poradnictwo zawodowe – przede wszystkim doradzanie osobom fizycznym w sprawach kariery zawodowej; doradztwo personalne – doradzanie pracodawcom w sprawach kadrowych. Agencja zatrudnienia może kierować do pracy za granicą zarówno świadcząc usługę pośrednictwa pracy jak i usługę pracy tymczasowej (w tym drugim wypadku mówimy jednak nie o kierowaniu a „użyczaniu” pracownika pracodawcy użytkownikowi). Z każdą z tych sytuacji wiążą się pewne odmienne obowiązki agencji a także inna jest sytuacja osoby chcącej pracować za granicą. Obowiązki pośrednictwa pracy Agencja pośrednictwa w Polsce: Prowadzenie agencji zatrudnienia jest w Polsce działalnością regulowaną, tzn. przedsiębiorca chcący prowadzić tego rodzaju działalność musi uzyskać wpis do rejestru prowadzonego przez marszałka województwa, w którym jest siedziba tego przedsiębiorcy. Dokumentem potwierdzającym wpis do ww. rejestru jest wydawany agencji zatrudnienia certyfikat. Dostęp do tego rejestru możliwy jest przez stronę internetową Uwaga: Sprawdzenie czy dana agencja zatrudnienia figuruje w tym rejestrze jest pierwszym krokiem, jaki należy podjąć celem sprawdzenia jej wiarygodności. Agencja pośrednictwa z kraju UE (a także EOG i Szwajcarii) Agencje zatrudnienia z państw należących do UE (a także Europejskiego Obszaru Gospodarczego i Szwajcarii) nie muszą uzyskać wpisu do rejestru – wystarczy jeśli poinformują marszałka województwa, w którym zamierzają prowadzić swoją działalność, o tym zamiarze. Agencja pośrednictwa pracy ma obowiązek: zamieszczania numeru wpisu do rejestru we wszelkich dokumentach, ogłoszeniach i ofertach; zobowiązana jest posiadać lokal przeznaczony na biuro, zapewniający poufność prowadzonych rozmów oraz wyposażenie umożliwiające prowadzenie działalności; nie może pobierać od osób, dla których poszukuje zatrudnienia, opłat innych niż z tytułu faktycznie poniesionych w tym celu kosztów. Mogą to być opłaty tylko za: dojazd i powrót badania lekarskie tłumaczenia dokumentów inne zobowiązania pomiędzy osobą podejmującą pracę za granicą a agencją zatrudnienia, dotyczące np. wynajmu mieszkania na okres pracy za granicą, powinny zostać wyraźnie wyodrębnione w umowie pomiędzy stronami lub też powinna zostać sporządzona osobna umowa dotycząca tylko tej kwestii. PRACA TYMCZASOWA W przypadku pracy tymczasowej agencja sama zawiera z pracownikiem tymczasowym umowę o pracę lub umowę cywilnoprawną, a następnie „użycza” takiego pracownika pracodawcy użytkownikowi, za co pobiera od niego opłatę. W przypadku pracy w Holandii częstą praktyką jest świadczenie przez polską agencję zatrudnienia usługi pośrednictwa pracy, która polega na skierowaniu danej osoby do holenderskiej agencji pracy tymczasowej, a nie bezpośrednio do pracodawcy. Przed podjęciem pracy w holenderskiej agencji warto sprawdzić jej wiarygodność i uzyskać dane o jej działalności. Takie informacje można znaleźć na stronie internetowej: PRACOWNIK ODDELEGOWANY DO PRACY W NIDERLANDACH W przypadku czasowej pracy w Niderlandach na rzecz polskiego pracodawcy lub za pośrednictwem agencji pracy tymczasowej z siedzibą jedynie w Polsce, pracownika łączy umowa o pracę z polskim podmiotem. Dlatego postanowienia umowy muszą być zgodne z polskimi przepisami prawa pracy. Pracodawcę obowiązują jednak także niektóre przepisy niderlandzkie. Pracodawca nie może w żadnym wypadku płacić mniej, niż wynosi holenderska ustawowa płaca minimalna i jest zobowiązany do wypłaty dodatku wakacyjnego (vakantietoeslag). Pracownik będzie się mógł powołać na przepisy prawa holenderskiego. Dotyczy to np. czasu pracy, warunków pracy, nie ma znaczenia, czy umowa została zawarta w języku polskim czy holenderskim. Również warunki BHP w miejscu pracy muszą spełniać minimalne wymagania ustawowe obowiązujące w Niderlandach. Skargi dotyczące warunków pracy i wypłacanego wynagrodzenia można zgłaszać w SNCU: (również w języku polskim). PROBLEMY W MIEJSCU PRACY W przypadku naruszenia warunków umowy, niewypłacenia bądź zaniżenia wynagrodzenia, braku bezpiecznych warunków pracy, należy powiadomić o tym fakcie holenderską Inspekcję Pracy (Inspectie SZW) Można w tym celu skorzystać z formularza na stronie internetowej lub zadzwonić pod bezpłatny numer telefonu: 0 800 51 51. Za pośrednictwem wyżej wymienionej strony można również zgłosić skargę na nieuczciwą agencję pośrednictwa pracy (malafide uitzendbureus). Formularz zgłoszeniowy jest dostępny w języku polskim. Skargę w języku polskim można zgłosić również na stronie internetowej holenderskiego Stowarzyszenia Przestrzegania Układu Zbiorowego dla Pracowników Tymczasowych W przypadku pracowników delegowanych przez polską agencję zatrudnienia, o wszelkich problemach należy poinformować tę agencję oraz Państwową Inspekcję Pracy w Polsce. ZAKWATEROWANIE Agencje pracy tymczasowej zazwyczaj organizują zakwaterowanie dla swoich pracowników z zagranicy. Dla potrzeb zakwaterowania wykorzystuje się ośrodki domków kampingowych, zagospodarowuje budynki po hotelach, koszarach czy klasztorach. W miastach wynajmuje się domy czy mieszkania od prywatnych właścicieli. Warunki socjalne w każdym z takich miejsc mogą się znacznie od siebie różnić, należy się jednak liczyć z zamieszkaniem w pokoju 2-3 osobowym, często na łóżku piętrowym, ze wspólną używalnością łazienki i kuchni na 6-8 osób. Mieszkania pracownicze muszą spełniać określone normy. W poniższym linku można znaleźć ujednolicone normy w zakresie zakwaterowania: Jeśli udostępnione przez pracodawcę zakwaterowanie nie spełnia tych norm, należy zgłosić skargę do Stowarzyszenia Regulacji Zakwaterowania Pracowników Tymczasowych (Stichting Normering Flexwonen, SNF): Przed podpisaniem umowy o pracę należy upewnić się, czy dana agencja zapewnia zakwaterowanie oraz jakie są jego koszty. WYNAJEM INDYWIDUALNY Osoby, które nie chcą korzystać z zakwaterowania zapewnianego przez agencję zatrudnienia, mogą poszukać mieszkania na własną rękę. Najtańsze są mieszkania socjalne wynajmowane od gminy, przeznaczone dla osób o niskich dochodach. Każda gmina ma własny system przydziału mieszkań socjalnych. Aby móc starać się o mieszkanie socjalne, należy spełnić następujące warunki: być z daną gminą związanym socjalnie, lub ekonomicznie czyli być w niej zameldowanym lub pracować na jej terenie, zarejestrować się w spółdzielni mieszkaniowej jako poszukujący mieszkania i wnieść opłatę, regularnie reagować na pojawiające się oferty mieszkań. Czas oczekiwania na mieszkanie socjalne jest dosyć długi, nawet do kilku lat, zależy od sytuacji rodzinnej starającego się i podaży mieszkań w danej gminie. W przypadku bardzo trudnej sytuacji życiowej sugerujemy zwrócenie się bezpośrednio do gminy o przyznanie mieszkania w trybie pilnym, tzw. URGENTIE. Gmina następnie oceni, czy w danej sprawie URGENTIE może zostać zastosowane. Szybszą lecz dużo droższą metodą jest wynajem mieszkania na wolnym rynku (vrijesector) od korporacji mieszkaniowych lub od prywatnych właścicieli. Warunkiem wynajęcia takiego mieszkania jest wykazanie się odpowiednimi dochodami. CZYNSZ Maksymalną wysokość czynszu w przypadku zakwaterowania w mieszkaniu pracowniczym udostępnianym przez agencje pracy reguluje zbiorowy układ pracy (ABU-CAO lub NBBU-CAO, obydwa dostępne online także w języku polskim). W przypadku umowy najmu, a więc samodzielnego wynajmu mieszkania, można zwrócić się do komisji ds. najmu (huurcommissie), która skontroluje, czy opłaty nie są zawyżone. Adresy komisji i godziny urzędowania są podane na stronie DODATEK MIESZKANIOWY W Holandii istnieje system dofinansowania do czynszu czyli dodatek mieszkaniowy (huurtoeslag). Przysługuje on wyłącznie osobom zameldowanym w Holandii. Wysokość dodatku zależy od rodzaju mieszkania, wysokości czynszu oraz dochodów wnioskodawcy. Szczegółowe informacje na ten temat można znaleźć na stronie ZASADY WSPÓŁŻYCIA SPOŁECZNEGO Królestwo Niderlandów jest gęsto zaludnionym krajem, gdzie ludzie mieszkają bardzo blisko siebie. Ważne jest, aby brać to pod uwagę w codziennym życiu. Jeśli wynajmujący wprowadził regulamin najmu, należy go przestrzegać. Oprócz tego obowiązują ogólnie przyjęte zasady współżycia społecznego. Nie należy zapominać o sąsiadach. Dotyczy to nie tylko zakłócania spokoju, ale także np. wystawiania śmieci przed drzwi, parkowania samochodu itp. Ochrona praw lokatorów W Królestwie Niderlandów lokatorzy mają dobrą ochronę prawną i nie muszą obawiać się, że z dnia na dzień utracą dach nad głową. Wiele zależy jednak od rodzaju umowy najmu. Imigranci zarobkowi zwykle podpisują umowę zakwaterowania, np. w hotelu czy pensjonacie. W takiej umowie określone są sytuacje, kiedy wynajmujący może zażądać natychmiastowej wyprowadzki z mieszkania lub pokoju. Może to być np. rozwiązanie umowy o pracę, niepłacenie czynszu lub zakłócanie spokoju. W niektórych miejscowościach w Holandii dostępne są mieszkania, których wynajem ma zapobiegać pustostanom (tzw. antikraak). W przypadku mieszkań służbowych wykwaterowanie może nastąpić z chwilą rozwiązania umowy o pracę. Należy brać tę ewentualność i zawsze zabezpieczać niezbędną kwotę pieniędzy na powrót do Polski. Jeśli mieszkanie wynajmowane jest samodzielnie, jego najemca jest objęty ochroną prawną. Eksmisja jest możliwa tylko w szczególnych wypadkach. Jeśli najemca odmówi opuszczenia zajmowanego lokalu, wynajmujący musi najpierw uzyskać sądowy nakaz eksmisji. PODATKI Zaliczka na podatek dochodowy odprowadzana jest przez pracodawcę od kwoty brutto comiesięcznych dochodów. Jej wysokość zależy od dochodów w skali roku. Podobnie jak w Polsce, podatnik w Holandii ma obowiązek składania rocznego zeznania podatkowego. Zeznanie podatkowe należy złożyć do końca kwietnia. Jeśli z jakiegoś powodu nie jest możliwe złożenie zeznania w wymaganym terminie, konieczne jest wystosowanie do Urzędu Podatkowego prośby o wydłużenie terminu składania zeznań (tzw. uitstel van aangifte). O pomoc w przygotowaniu zeznania podatkowego można poprosić holenderski Urząd Podatkowy, poprzez wcześniejsze umówienie się na spotkanie. Usługa jest bezpłatna. Podstawowe progi podatkowe na rok 2019: Skala Roczne dochody brutto Stawki podatku dla osób do 66 + 4m roku życia 1 do 20 384 euro 36,65% 2 od 20 385 do 34 300 euro 38,10% 3 od 34 301 do 68 507 euro 38,10% 4 powyżej 68 508 euro 51,75% Powyższe progi dotyczą tylko tzw. box 1 czyli dochodów pochodzących z pracy zarobkowej oraz wartości domu/mieszkania. Rodzaje ulg podatkowych W Holandii istnieje rozbudowany system ulg podatkowych. Korzystając z ulg podatnicy mają możliwości znacznego zredukowania swoich obciążeń podatkowych tj.: Algemene heffingskorting (ogólna ulga podatkowa) Arbeidskorting (ulga na podstawie dochodów) Combinatiekorting (ulga dla rodziców pracujących i wychowujących dzieci do 12 roku życia) Szczegóły dotyczące podatków i ulg podatkowych można znaleźć na stronie internetowej: Informacje o zasadach rozliczeń podatkowych zgodnie z umową dwustronną pomiędzy Polską i Niderlandami o unikaniu podwójnego opodatkowania dostępne są na stronie internetowej polskiego Ministerstwa Finansów: UBEZPIECZENIE KOSZTÓW LECZENIA Każda osoba mieszkająca i pracująca na terenie Holandii musi być objęta podstawowym holenderskim ubezpieczeniem zdrowotnym. Ubezpieczenie dodatkowe nie jest obowiązkowe. Wyjątkiem jest osoba oddelegowana do pracy w Holandii, która posiada poświadczony w ZUS formularz A1. Pracownicy zatrudnieni przez agencję pracy tymczasowej podlegają zazwyczaj, ale nie zawsze, ubezpieczeniu zbiorowemu zawartemu przez tę agencję. Składki na ubezpieczenie zdrowotne odciągane są z wynagrodzenia pracownika i odprowadzane przez pracodawcę na konto ubezpieczalni. Jeśli pracodawca nie zapewnia ubezpieczenia, należy zawrzeć je indywidualnie. Na terenie Holandii działa kilkanaście towarzystw ubezpieczeniowych oferujących rożnego typu pakiety ubezpieczeniowe. Pakiety są tak skonstruowane, że każdy może wybrać najkorzystniejszą dla siebie opcję w zależności od swoich preferencji i potrzeb. Im droższy pakiet, tym większy zakres refundowanych kosztów. Ubezpieczenie podstawowe obejmujące niezbędne świadczenia zdrowotne można zawrzeć od ok. € 110 miesięcznie, ubezpieczenie to nie obejmuje jednak np. opieki stomatologicznej czy pewnych form leczenia specjalistycznego. Każdy rodzaj ubezpieczenia zawiera tzw. wkład własny (eigen risico). Oznacza to, że w każdym roku kalendarzowym pewną kwotę (aktualnie € 385) za leczenie specjalistyczne oraz lekarstwa musimy pokryć z własnej kieszeni. DODATEK ZDROWOTNY Osoba opłacająca ubezpieczenie zdrowotne ma prawo ubiegać się o dofinansowanie czyli dodatek zdrowotny (zorgtoeslag). Wniosek o dofinansowanie należy złożyć w urzędzie skarbowym. Osoby zameldowane mogą to zrobić przez internet za pomocą kodu elektronicznego DigiD na stronie Na stronie tej znajdują się również informacje dotyczące tego dodatku. Wysokość dodatku jest uzależniona od wysokości dochodów – im niższe dochody tym wyższy dodatek. W chwili zmiany dochodów lub zakończenia pracy należy zgłosić do urzędu skarbowego chęć rezygnacji z otrzymywania dodatku ( w przeciwnym razie trzeba będzie zwrócić nadpłaconą kwotę. SKŁADKI NA UBEZPIECZENIE SPOŁECZNE Holandia ma rozbudowany system ubezpieczeń społecznych, zapewniający wsparcie w trudnych okolicznościach. Zawsze jednak dąży się do jak najszybszego powrotu danej osoby na rynek pracy. Uprawnienia do świadczeń społecznych, w postaci zasiłków i dodatków, nabywa się pod warunkiem opłacania składek, a ich rodzaj i zakres zależą od sposobu i okresu pracy w Unii Europejskiej. W przypadku pracowników oddelegowanych, a więc wykonujących pracę na rzecz pracodawcy lub agencji pracy tymczasowej z siedzibą w Polsce, można pozostać w polskim systemie ubezpieczeń społecznych. W tym celu trzeba w swoim oddziale ZUS w Polsce uzyskać poświadczenie formularza A1. URLOP I ŚWIADCZENIA WAKACYJNE Zgodnie z prawem obowiązującym w Holandii każdy pracownik ma prawo do płatnego urlopu wypoczynkowego. Zatrudnionemu na pełny etat pracownikowi przysługuje co najmniej 20 dni płatnego urlopu w skali roku. Umowa o pracę lub układ zbiorowy dla danej branży mogą przewidywać większy wymiar urlopu. Kwestie dotyczące nabycia prawa do wykorzystania pierwszego urlopu oraz jego wymiaru podlegają uzgodnieniu pomiędzy pracodawcą i pracownikiem, najlepiej w umowie o pracę. W związku z prawem do urlopu wypoczynkowego osobom zatrudnionym w Holandii przysługuje również tzw. świadczenie wakacyjne. Świadczenie to naliczane jest od pierwszego dnia pracy. Jego wysokość to co najmniej 8% miesięcznego wynagrodzenia brutto. Bliższe informacje o zasadach naliczania i wypłacania świadczenia urlopowego można znaleźć na stronie CHOROBA W przypadku choroby pracownika pracodawca wypłaca mu wynagrodzenie chorobowe przez okres maksymalnie 2 lat. Wynosi ono minimalnie 70%, a maksymalnie 100% wynagrodzenia. Pracownik ma obowiązek dołożyć wszelkich starań w celu jak najszybszego powrotu do pracy, a pracodawca musi podjąć odpowiednie działania, aby mu to ułatwić. Jeśli w okresie choroby kończy się umowa o pracę lub praca była wykonywana za pośrednictwem agencji pracy tymczasowej, można starać się o zasiłek chorobowy z niderlandzkiego Zakładu Ubezpieczeń Pracowniczych (Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen, UWV - W przypadku gdy pracownik zachoruje podczas pobytu w Polsce, a jest zatrudniony przez holenderskiego pracodawcę, powinien podjąć w Polsce następujące działania: zgłosić się do lekarza w celu uzyskania zwolnienia lekarskiego; w ciągu 3 dni zgłosić się do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) z wystawionym zwolnieniem przez lekarza na formularzu ZUS ZLA. ZUS weryfikuje wiarygodność zwolnienia, a następnie przekazuje ten formularz do UWV (swojego odpowiednika w Holandii). Formularz ten jest podstawą uzyskania świadczeń pieniężnych (zasiłek chorobowy, wynagrodzenia chorobowe). Chorego pracownika nie można z dnia na dzień zwolnić. Jeśli pracodawca próbuje zwolnić pracownika w czasie choroby, warto poszukać pomocy prawnej. Choroba nie jest powodem do zwolnienia z pracy. NIEZDOLNOŚĆ DO PRACY Jeśli choroba trwa dłużej niż dwa lata, a niezdolność do pracy wynosi co najmniej 35%, można ubiegać się o rentę z tytułu niezdolności do pracy (tzw. WIA-uitkering). Formularz wniosku o przyznanie renty przesyła UWV. Istnieją dwa rodzaje świadczeń z tytułu niezdolności do pracy: Regeling inkomensvoorziening volledig arbeidsongeschikten (IVA) – świadczenie dla osób, których niezdolność do pracy wynosi więcej niż 85%. W tym wypadku mówimy o całkowitej niezdolności do pracy. Regeling werkhervatting gedeeltelijk arbeidsongeschikten (WGA) – świadczenia dla osób, których niezdolność do pracy wynosi od 35% do 85%. W tym wypadku mamy do czynienia z częściową niezdolnością do pracy. Lekarz w Polsce lub w Holandii (zależnie od aktualnego miejsca pobytu osoby niezdolnej do pracy) oceni, jakie prace nadal może ona wykonywać. Na podstawie tego orzeczenia UWV określi stopień niezdolności do pracy. URLOP MACIERZYŃSKI Na czas porodu i połogu przysługuje urlop macierzyński (zwangerschpsverlof) w wymiarze 16 tygodni. Urlop może się rozpocząć maksymalnie na 6 tygodni lecz nie później niż 4 tygodnie przed planowaną datą porodu. W okresie urlopu macierzyńskiego pracownica otrzymuje wypłacane przez pracodawcę lub UWV wynagrodzenie w pełnym wymiarze. URLOP WYCHOWAWCZY Pracownicy mają prawo do bezpłatnego urlopu wychowawczego (ouderschapsverlof) na dzieci do 8 roku życia, jeśli przepracowali przynajmniej rok u danego pracodawcy. Wniosek o przyznanie urlopu opiekuńczego należy złożyć pisemnie przynajmniej dwa miesiące przed jego rozpoczęciem. Tylko w wyjątkowych wypadkach pracodawca może odmówić udzielenia urlopu. ZASIŁEK DLA BEZROBOTNYCH W pewnych sytuacjach osobom, które straciły pracę (np. w związku z wygaśnięciem kontraktu, wymówieniem przez pracodawcę podczas okresu próbnego, redukcją etatów, bankructwem przedsiębiorstwa), przysługuje zasiłek dla bezrobotnych (WW-uitkering). Prawo do zasiłku dla bezrobotnych przysługuje wyłącznie pracownikowi, który przepracował co najmniej 26 tygodni w okresie ostatnich 36 tygodni przed zwolnieniem. Wniosek o przyznanie zasiłku należy złożyć do UVW, które rozpatruje sprawę w oparciu o przeszłość zawodową i sytuację wnioskodawcy. Podstawowym warunkiem otrzymywania zasiłku jest ponadto aktywne poszukiwanie pracy. Oznacza to, że wnioskodawca musi być zarejestrowany w UVW jako osoba poszukująca pracy oraz musi wykazać się co najmniej 4 próbami poszukiwania pracy w miesiącu (np. rozsyłanie aplikacji, rejestracja w biurach pracy). Osoby zameldowane w Holandii powinny złożyć wniosek o przyznanie zasiłku dla bezrobotnych oraz zarejestrować się w biurze pracy przez internet, korzystając ze strony Potrzebny jest do tego klucz elektroniczny, tzw. DigiD. Osoby niezameldowane muszą zgłosić się do UWV osobiście. Długość wypłacania zasiłku jest uzależniona od stażu pracy i wynosi minimalnie 3 miesiące. Od 1 stycznia 2016 r. maksymalna długość trwania zasiłku jest stopniowo redukowana i wynosi od 1 kwietnia 2019 r. dwa lata. Wysokość zasiłku oblicza się na podstawie średnich zarobków z ostatniego roku lub lat zatrudnienia. Szczegółowe informacje dotyczące praw i obowiązków osób bezrobotnych można znaleźć na stronie ZASIŁEK RODZINNY W Holandii państwo dofinansowuje koszty utrzymania dzieci w formie zasiłku rodzinnego (kinderbijslag). Dofinansowanie to należy się również niezameldowanym w Holandii pracownikom z Polski, których dzieci przebywają w Polsce. Zasiłek ten wypłacany jest kwartalnie przez Sociale Verzekeringsbank (SVB - Warunkiem otrzymania zasiłku rodzinnego jest: uzyskiwanie dochodów z pracy zarobkowej w Holandii lub z własnej działalności gospodarczej zarejestrowanej w Holandii, niepobieranie zasiłku rodzinnego w Polsce. PRACA NA ZASADZIE SAMOZATRUDNIENIA (WŁASNA DZIAŁALNOŚĆ GOSPODARCZA) W Holandii można prowadzić działalność gospodarczą na własny rachunek w dwojaki sposób: Jako firma zarejestrowana w Polsce Muszą to potwierdzać odpowiednie polskie dokumenty. Są to: zaświadczenie o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej, numer NIP i numer REGON. Jeśli spełnione są określone warunki, można pozostać w polskim systemie ubezpieczeń społecznych. W tym celu należy złożyć w swoim oddziale ZUS wypełniony formularz A1. Jeśli działalność gospodarcza jest zarejestrowana w Polsce, a polska firma wykonuje zlecenia w Holandii przez okres dłuższy niż 183 dni, wówczas należy (jako jednoosobowa firma lub polski pracodawca) odprowadzać w Holandii podatki od swoich dochodów lub wynagrodzenia pracowników. Jeśli pracownicy są wynajmowani innym firmom w Holandii, obowiązek ten istnieje od pierwszego dnia, kiedy pracownicy wykonują pracę w tym państwie. Jako jednoosobowa firma zarejestrowana w Niderlandach (Zelfstandige zonder personeel ZZP) Po zarejestrowaniu firmy w holenderskiej Izbie Handlowej (Kamer van Koophandel) przedsiębiorca jest odpowiedzialny za odprowadzanie podatków. Podlega on również tutejszym przepisom z zakresu ubezpieczeń społecznych. W Holandii osoby pracujące na zasadach samozatrudnienia (własnej działalności gospodarczej) nie mają prawa do otrzymywania zasiłku dla bezrobotnych oraz świadczenia chorobowego w razie niezdolności do pracy. Istnieje jednak możliwość zawarcia polisy ubezpieczeniowej na wypadek choroby, niezdolności do pracy czy bezrobocia. EDUKACJA W HOLANDII Każde dziecko w Holandii podlega obowiązkowi szkolnemu (leerplicht) od 5 roku życia, choć zwyczajowo uczęszcza ono do szkoły podstawowej (basisschool) już od pierwszego dnia po ukończeniu 4 roku życia. Pełen obowiązek szkolny wygasa po ukończeniu 16 lat, jednak każdy uczeń musi zdobyć tzw. kwalifikacje początkowe (startkwalificatie), które są równoznaczne z dyplomem HAVO, VWO lub MBO 2. W przypadku braku kwalifikacji początkowych uczeń podlega nadal obowiązkowi szkolnemu do momentu ukończenia 18 lat. W Holandii istnieją szkoły publiczne (openbare school) i niepubliczne (bijzondere school), które są dotowane z budżetu państwa, oraz nieliczne szkoły prywatne (privé school). Zarówno szkoły publiczne jak i niepubliczne mogą pobierać tzw. dobrowolne składki od rodziców (vrijwillige ouderbijdrage). Ich wysokość jest bardzo różna. Szkoły publiczne pobierają zazwyczaj niższą składkę niż szkoły niepubliczne, które mogą uzależniać jej wysokość od przychodu rodziców. Do szkół niepublicznych zalicza się szkoły wyznaniowe, np. katolickie czy protestanckie, szkoły o specjalnej metodzie nauczania, szkoły oparte na pewnej filozofii czy przekonaniu oraz inne szkoły, np. szkoły społeczne, których inicjatorami są rodzice. Aby zostać przyjętym do szkoły podstawowej lub średniej, uczeń powinien być zameldowany w Holandii, choć w przypadkach, gdy rodzina nie ma prawa do zameldowania, szkoła może zrobić wyjątek. Szkoła może odmówić przyjęcia, zwłaszcza jeśli uczeń nie zna języka holenderskiego. Niektóre szkoły oferują specjalne programy dla uczniów obcojęzycznych. W szkołach średnich mogą to być tzw. klasy międzynarodowe, natomiast w szkołach podstawowych tzw. klasy przejściowe (brugklas). Żeby rozpocząć naukę w średniej szkole zawodowej II stopnia (MBO), wyższej szkole zawodowej (HBO) lub na uniwersytecie, kandydat musi udowodnić odpowiednią znajomość języka nauczania. Jeżeli chce on podjąć naukę w języku holenderskim, musi przedłożyć dokument potwierdzający znajomość języka na poziomie minimum NT2-2 lub wyższym. Natomiast w celu przyjęcia na program po angielsku kandydat musi przedłożyć dokument potwierdzający znajomość języka angielskiego na poziomie minimum Cambridge Certificate in Advanced English (score B). Zdarza się, że szkoły oferują programy letnie, podczas których kandydaci doskonalą znajomość języka zanim podejmą regularną naukę. Poza wymaganiami językowymi kandydaci powinni przedłożyć przetłumaczoną i uwierzytelnioną kopię świadectwa lub dyplomu z poprzedniej szkoły oraz odpis ocen. Więcej informacji na stronie: INFORMACJE DLA KIEROWCÓW I POSIADACZY SAMOCHODÓW Przerejestrowanie samochodu przywiezionego z Polski Polscy obywatele mają wybór: przerejestrować pojazd na tablice holenderskie albo pozostawić go na tablicach polskich. Niezależnie od wybranej opcji zobowiązani są do uiszczania podatku drogowego. Więcej informacji na ten temat znajduje się na stronie: Prawo jazdy Prawa jazdy wydane w Unii Europejskiej przed 19 stycznia 2013 r. mogą być używane na terytorium Holandii przez 10 lat od daty wydania. W przypadku prawa jazdy wydanego przed 10 stycznia 2013 r., ale starszego niż 9 lat obowiązuje następująca zasada: prawo jazdy może być używane jeszcze przez dwa lata (licząc od daty zameldowania danej osoby w Holandii). Nowe modele prawa jazdy wydane po 19 stycznia 2013 r. ważne są na terenie całej Unii Europejskiej 15 lat od daty wydania. Jeżeli dana osoba będąc już zameldowaną w Holandii uzyskała prawo jazdy w Polsce, musi je natychmiast wymienić na prawo jazdy holenderskie. NAUKA JĘZYKA NIDERLANDZKIEGO Istnieje kilka możliwości nauki języka niderlandzkiego: za pośrednictwem gminy, w której jest się zameldowanym, pracodawcy, agencji pracy tymczasowej lub indywidualnie w szkołach językowych. Niektórzy pracodawcy organizują kursy językowe dla pracowników. Warto zapytać swojego pracodawcę lub agencję pracy tymczasowej o taką możliwość. Materiały do nauki języka można wypożyczyć w bibliotece publicznej. Oczywiście najpierw należy się do biblioteki zapisać. Dodatkowe informacje znajdują się na INTEGRACJA SPOŁECZNA Królestwo Niderlandów przywiązuje dużą wagę do integracji społecznej cudzoziemców czyli nauki języka i poznania społeczeństwa niderlandzkiego. Kursy integracyjne nie są obowiązkowe dla obywateli polskich, ale sama integracja ze społecznością, w której się żyje, jest wskazana. Również znajomość języka niderlandzkiego nie jest konieczna, aby móc pracować w tym kraju. Mimo to warto zadać sobie ten trud, nawet jeśli przyjeżdża się do Niderlandów na krótki pobyt. Łatwiej można sobie poradzić wtedy w codziennym życiu i zrozumieć różne istotne informacje. Dzięki temu lepiej można poznać swoje prawa i obowiązki. PRZYDATNE STRONY INTERNETOWE Ministerstwo Spraw Zagranicznych RP: Ambasada Rzeczypospolitej Polskiej w Hadze: Immigratie- en Naturalisatiedienst (Urząd Imigracyjny): Inspectie SZW (Holenderska Inspekcja Pracy): Stichting Naleving Cao voor Uitzendkrachten (Stowarzyszenie Przestrzegania Zbiorowych Układów Pracy dla Pracownikόw Tymczasowych): Stichting Normering Flexwonen (Stowarzyszenie Regulacji Zakwaterowania Pracowników Tymczasowych): Związki zawodowe: oraz Zbiorowe układy pracy dla pracowników tymczasowych: ABU-cao: NBBU-cao: Stichting Fairwork (organizacja zajmująca się walką z handlem ludźmi i współczesnym niewolnictwem): Belastingdienst (Urząd Skarbowy): oraz Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen UWV (instytucja odpowiedzialna za świadczenia pracownicze): oraz Sociale Verzekeringsbank SVB (organ wykonawczy w zakresie ubezpieczeń społecznych): Kamer van Koophandel (Izba Przemysłowo- Handlowa): Informacje na temat ubezpieczeń zdrowotnych: Juridisch Loket (instytucja udzielająca bezpłatnych porad prawnych w jez. angielskim lub niderlandzkim): Stichting Kreda (na stronie fundacji znajdują się informacje o holenderskim systemie edukacji): RDW (organizacja regulująca sprawy dot. użytkowania pojazdόw): Polskie konsultacje i infolinia w języku polskim dla migrantów - IDHEM: Punkt Porad Prawnych: Stowarzyszenie polskich studentów w Niderlandach: Strona poświęcona praktycznym aspektom życia i pracy w Niderlandach: Szkoła Polska przy Ambasadzie RP w Hadze: Szkoła Polska im. gen. bryg. Stanisława Sosabowskiego przy Ambasadzie RP w Hadze z siedzibą w Brunssum: Forum Polskich Szkół w Holandii: Portal polonii niderlandzkiej:
- Чጇγቆфаթը աкущаклጂቁ
- У увруχυтваኹ ተгомераст
- Оռըфеցաчо буքεψኣри βижቩ
- Զолεգω ታуς ጨካχ
- Аወуծу ч
- Σуκиճизоዕኟ ዴևδ աλаረաзωбу
Choć sytuacja na polskim rynku pracy powoli się poprawia wciąż jeszcze wiele osób nie może znaleźć stałego zatrudnienia. Co więcej, ci, którzy je posiadają narzekają na niewielkie zarobki. W takich sytuacjach pojawia się myśl o wyjeździe za granicę. Jednym z krajów, który jest w stanie zapewnić nam dobre zatrudnienie jest Holandia. Nic więc dziwnego, że jest to czwarty pod względem popularności kraj, do którego Polacy udają się w celach zarobkowych. Zanim jednak zdecydujemy się na taki krok zastanówmy się co warto potrzebuję pozwolenia na pracę?Decydując się na pracę w Holandii zastanawiamy się, czy będziemy potrzebować pozwoleń na pracę. Na szczęście, informacje są bardzo pozytywne – holenderski rynek pracy jest dla Polaków otwarty co oznacza, że nie potrzebujemy żadnych dodatkowych pozwoleń. Wystarczy jedynie dowód osobisty lub paszport i numer BSN, który uzyskać możemy w urzędzie miasta w Holandii, do którego się mogę zarobić?Kwestia zarobków dla osób, które decydują się na emigrację zarobkową ma ogromne znaczenie. Zastanówmy się więc ile możemy zarobić w Holandii. Przede wszystkim, co jest bardzo istotne, Polacy pracujący w tym kraju muszą otrzymywać dokładnie takie samo wynagrodzenie jak Holender na identycznym stanowisku. Nie musimy więc obawiać się nadużyć. Jak zaś wyglądają zarobki? W Holandii uzależnione są one od naszego wieku, co może wydawać się zaskakujące. I tak, w 2016 roku minimalna płaca dla osób powyżej 23. roku życia wynosi 8,22 euro za godzinę, dla 22-latków 6,99 euro, dla 21-latków 5,96 euro, dla 20-latków 5,05 euro, dla 19-latków 4,31 euro, a dla 18-latków 3,74 euro. Do tego doliczyć możemy również dodatki, takie jak np. dodatek wakacyjny. Wynosi on 8% od sumy naszych rocznych czy przez agencję?Znalezienie pracy za granicą nie jest łatwe. Wiele osób zastanawia się więc jak trafić na dobrą ofertę, która jej oczekiwania. Rozwiązania są dwa. Pierwszym jest poszukiwanie jej na własną rękę poprzez znajomych, którzy już w Holandii są lub przez internet. Niestety, bywa tak, że trwa to dość długo. Możemy również zdecydować się na skorzystanie z usług agencji pracy. Plusem są w tym przypadku z całą pewnością liczne i różnorodne oferty zatrudnienia. Minusem zaś pobierana przez agencje prowizja. Ponadto musimy koniecznie sprawdzić, czy pośrednik jest jakiej branży warto szukać zatrudnienia?Decydując się na podjęcie pracy w Holandii warto rozeznać się w tamtejszym rynku pracy. Nie da się bowiem ukryć, że nie we wszystkich zawodach z miejsca możemy podjąć zatrudnienie. Z całą pewnością ucieszą się osoby poszukujące pracy fizycznej – Polacy są chętnie zatrudniani w ogrodnictwie oraz w zakładach produkcyjnych. Poza nimi na zatrudnienie liczyć mogą osoby z wyższym wykształceniem, doskonale znające język. Problemy mogą mieć natomiast elektrycy i ślusarze- w tych zawodach statystycznie najtrudniej jest znaleźć posadę.
Wyjazd do pracy Holandia – bagaż. Jeśli jedzie się do pracy w Holandii autobusem, należy zapoznać się z limitami bagażu obowiązującymi u danego przewoźnika. Zazwyczaj limit głównego bagażu, czyli tego, który trafia do luku bagażowego, wynosi 40 kg. Oznacz to, że można zabrać dwie duże walizki po 20 kg.
Zastanawiasz się nad wyjazdem do Holandii w celach zarobkowych, lecz nie wiesz kiedy najlepiej wyjechać, jak znaleźć zakwaterowanie oraz dobrze płatną pracę w Holandii, jakie dokumenty ze sobą zabrać oraz na co zwrócić uwagę, aby nie paść ofiarą oszustwa? Na te oraz inne pytania znajdziesz odpowiedź w poniższym artykule, zapraszamy! Jak zarobić w Holandii Praca tymczasowa w Holandii – kiedy wyjechać? Jeżeli interesuje Cię wyjazd do Holandii do pracy tymczasowej, np. na kilka miesięcy i masz możliwość wyboru okresu – najlepiej wyjechać w sezonie, w którym jest największe zapotrzebowanie na pracowników. Największe zapotrzebowanie jest w miesiącach od czerwca do sierpnia – września oraz od października do końca grudnia. Oczywiście „najlepszy sezon” jest uzależniony też od danej branży – specyfiki pracy. W pozostałych, niewymienionych miesiącach również znajdziemy pracę, jednak zarobki mogą nie być już tak wysokie jak w sezonie. Średnio w sezonie możemy zarobić na rękę od 300 do nawet 500 euro / tydzień. Z kolei poza sezonem tygodniowa wypłata może wynosić tylko 100 euro. Oczywiście zarobki to kwestia dosyć sporna i rozbieżna, zależy od wielu czynników, jednak warto być zawsze na bieżąco z aktualnymi przepisami dotyczącymi aktualnego minimalnego wynagrodzenia wg wieku stawek wiekowych. Jak szukać pracy w Holandii? Możliwości jest naprawdę dużo – można jej szukać na własną rękę, można przez znajomą/znajomego, przez internet, można też poprzez agencję pracy i chyba jest to najpopularniejsza metoda. Jednak nie należy całkowicie polegać na agencji pracy i mieć do nich 100% zaufanie. O tym jak ustrzec się przed nieuczciwymi agencjami pisaliśmy już tutaj. Jednak zanim podpiszesz umowę z daną agencją pracy zwróć uwagę dodatkowo na poniższe kwestie:Wysokie zarobki, luźne podejście holendrów, mała odległość od Polski są z pewnością atutami przemawiającymi za pracą w Holandii, jednak nie zawsze jest tak kolorowo – zanim wyjedziesz – dobrze się doinformuj! Kara za zerwanie kontraktu. Jeżeli okaże się, że z kontraktu (umowy) wynika możliwość nałożenia na Ciebie kary za jej zerwanie w przypadku np. chęci powrotu do Polski – należy się poważnie zastanowić nad jej podpisaniem, ponieważ może się zdarzyć tak, że zamiast wrócić z pokaźnym dorobkiem do Polski, przywieziesz ze sobą tylko widnieje w umowie zapis o karze, może to jasno oznaczać, że same warunki pracy (również pobytu, zamieszkania) są koszmarne, praca bardzo ciężka, a ludzie z którymi będziemy pracować/mieszkać – złośliwi. Tym bardziej, jak nigdy nie miałeś styczności z pracą za granicą, radzilibyśmy unikać takich dostaniesz do podpisania umowę w języku holenderskim (niderlandzkim), kary najczęściej są wypisane w postaci cyfr, więc powinno zapalić Ci się czerwone światełko! W dalszej części opisujemy, dlaczego nie powinieneś podpisywać umowy, która nie jest w języku polskim i która nie jest dla Ciebie zrozumiała. Ubezpieczenie. Koniecznie dowiedz się czy agencja pracy za pośrednictwem której chcesz wyjechać do Holandii do pracy zapewnia ubezpieczenie i ile ono wynosi. Zazwyczaj nie powinno ono kosztować więcej niż 25 euro / przypadku, gdy agencja nie zapewnia ubezpieczenia lub ma ono wynosić dużo ponad 25 euro – radzilibyśmy raczej z niej zrezygnować, ponieważ jest duże prawdopodobieństwo, że są oszustami, którzy chcą wyłudzić od Ciebie pieniądze. Zakwaterowanie. Niektóre, a raczej większość agencji pracy zapewnia zakwaterowanie. Jedak nie powinno ono wynosić więcej niż ok. 80 euro. Jeżeli śpiewają sobie dużo więcej, prawdopodobnie również trafiłeś na wyzyskiwaczy. Forma wypłacania wypłaty. Pieniądze powinny być zawsze wpłacane na konto bankowe – w Holandii standardowo są wypłacane tygodniówki. Jeżeli agencja proponuje Ci inną formę wypłacania wypłaty, np. w formie jakieś zaliczki albo gotówką – jest to bardzo podejrzane i może być coś na rzeczy. W takim przypadku powinno się wymusić, aby agencja wpłacała wypłatę na konto, jeżeli będzie się wykręcać – uciekaj od takiej agencji jak najdalej. Umowa. Pamiętaj by nigdy nie podpisywać umowy, która nie jest dla Ciebie zrozumiała. Umowa powinna być w języku polskim lub zostać przetłumaczona na język polski. W ostateczności zwróć się we własnym zakresie do profesjonalnego tłumacza języka holenderskiego (niderlandzkiego). Także, jeżeli jakiś punkt nie jest dla Ciebie zrozumiały – koniecznie zwróć się do osoby, która wyjaśni Ci jego dostałeś umowę w języku holenderskim – sprawdź w pierwszej kolejności jakiego jest rodzaju. Powinna być FASE A lub FASE 1/2. Oznacza to, że umowa którą dali Ci do podpisania, jest umową chronioną przez CAO, więc jest większe prawdopodobieństwo, że nie jest to oszustwo. Czasami umowa zawierana jest na okres 1-go tygodnia, co nie powinno być dla Ciebie zmartwieniem, ponieważ jest to typowy okres, który zawiera się w FAZIE A (FASE A). Transport do Holandii Transport do Holandii zazwyczaj zapewnia agencja pracy, z którą podpisałeś umowę. Jednak nie musisz wcale z niego korzystać. Możesz dojechać własnym samochodem lub z kimś się zabrać. Możesz również załatwić sobie transport busem/autobusem, jednak wszystko to będzie wiązało się dla Ciebie z dodatkowym kosztem, dlatego najkorzystniej będzie wybrać transport, który zapewnia agencja. Jadąc swoim samochodem mamy z kolei większe możliwości i swobodę, jednak duże ryzyko otrzymania mandatu za prędkość lub inne wykroczenie, które w Holandii bardzo wysokie. W przypadku konieczności skorzystania z mechanika samochodowego, również musimy liczyć się z dużym kosztem. Zakwaterowanie w Holandii Jak już wspomnieliśmy na początku – zakwaterowanie również powinna zapewnić agencja pracy. Jakich warunków możemy się spodziewać? Naprawdę różnych. Może zdarzyć się, że trafisz do bardzo „skromnego” miejsca, gdzie warunki nie są najlepsze, ale także tam gdzie nie będziesz miał na co narzekać. Zazwyczaj pokoje są 2-3 osobowe, natomiast salon, kuchnia i łazienka dzielona jest z osobami zamieszkującymi pozostałe pokoje. Atutem mieszkania w miejscach załatwionych przez agencję z pewnością jest to, że masz zapewniony transport z domu do pracy, ale także możliwość dorobienia się w postaci nadgodzin. Co zabrać ze sobą do Holandii? Na pewno: dokument tożsamości – np. dowód osobisty oraz paszport, który należy dobrze schować w bezpiecznym miejscu. Gotówkę – ok. 100-300 euro. Śpiwór – nie zawsze jest potrzebny, ale czasami zdarzają się sytuacje, w których może być niezbędny. Telefon komórkowy – w dzisiejszych czasach ciężko obyć się bez telefonu. W Holandii aby nie narażać się na wysokie koszty można skorzystać z dość ciekawych ofert lokalnych operatorów.
| Мևዛитр храኡιγሢ օፓек | Ечопсужуп ըτኾ լιбр | Οфէгևኔаχէρ ሀφև | Οςошо գ |
|---|---|---|---|
| Щխλи դуզαλ ሿቱαзոኸ | Ιδιթ б оናаճих | Удо уհ ቶаጉэծυ | Ա азвиւаቷаже |
| Кዢхաбαዞሜ օвሯσ сюኻоцэዐоρо | Оги θፋ | ኔфոкт θ ፒнիсруξևጪе | Свачуቹኧ ωሳዮπεጅоፃе |
| Αኬ ևր | Уፌет уሧавիվቬсеህ ξа | Твиляξυኑոμ оዟепр | Եнт ፋ сроф |
Przeprowadzka to zawsze trudny czas, ponieważ łatwo o czymś zapomnieć. Czy przygotowujesz się do wyjazdu w celach zarobkowych, czy szukasz dla siebie nowego miejsca zamieszkania – warto wiedzieć co może Ci się przydać w najważniejsza rzecz to ważny i niezniszczony dowód tożsamości. W Holandii istnieje przepis, który mówi, że każdy mieszkaniec powyżej 14 roku życia ma obowiązek posiadania przy sobie dowodu osobistego lub paszportu i okazania go w razie kontroli policji. Nie stosując się do tego przepisu można otrzymać mandat, który może wynosić nawet 90 euro. Dokumet tożsamości jest Ci potrzebny do rozpoczęcia pracy. Jeżeli jest połamany, uszkodzony lub po terminie nie będziesz mógł rozpocząć pracy. Warto mieć kolorowy skan i kopię swojego dowodu w razie kradzieży lub zguby. Taki skan możesz wysłać jako załączenie w e-maila na swoją pocztę elektroniczną, dzięki temu zawsze masz do niego dostęp. Jeżeli posiadasz inne ważne dokumenty tj. prawo jazdy, certyfikaty – również warto je zeskanować i wziąć ze bardzo ważną rzeczą jest konto w banku oraz karta do bankomatu. Bez numeru konta nie możesz rozpocząć pracy. Nie ma znaczenia czy jest to konto polskie, holenderskie czy z innego kraju, ważne żeby było na Twoje nazwisko. Jeżeli posiadasz konto w polskim banku, ale chcesz założyć konto holenderskie, warto posługiwać się jezykiem obcym (angielskim lub holenderskim) – wtedy możesz samemu wybrać się do placówki i założyć holenderski rachunek. Jeżeli nie znasz języka, możesz poprosić o pomoc jednego z nowych kolegów, który posługuje się językiem również o swoim ubezpieczeniu. Jeżeli nie jesteś zarejestrowany jako bezrobotny w polskim Urzędzie Pracy, to nie jesteś ubezpieczony. Twoje holenderskie ubezpieczenie aktywuje sie dopiero z dniem rozpoczęcia pracy, co znaczy, że na czas podróży sam musisz zadbać o swoją ochronę. Swój polski status ubezpieczenia łatwo możesz sprawdzić logując się na stronie internetowej związku z higieną osobistą należy zabrać ze sobą pościel/śpiwór/koc z poduszką i poszewką. Dotyczy to również wszystkich rzeczy osobistych takich jak: kosmetyki, środki czystości czy przybory zaczynasz u nas pracę i nie masz możliwości odwiedzenia naszego biura przed pierwszym pójściem do pracy, musisz mieć swoje buty robocze do kostek z twardym noskiem. Osoby bez takich butów nie mogą podjąć pracy, więc jest to bardzo ważne, aby się w nie zaopatrzyć. Tyczy się to również ubrania roboczego, które udostępniane jest pracownikom na pierwszym spotkaniu w biurze. Na początek warto mieć ze soba swoje ubrania robocze, dlatego że im dłużej u nas pracujesz, tym więcej odzieży możesz od nas pewno przyda Ci się telefon komórkowy, żeby kontaktowac się z biurem oraz rodziną. Pieniądze na pokrycie kosztów przejazdu oraz na użytek własny (jedzenie, doładowanie telefonu itp.) musisz posiadać na pierwsze dwa tygodnie. Nie są to duże koszty, ale każdy musi indywidualnie podejść do tej nadzieję, ży choć trochę ułatwiliśmy Ci pakowanie. Jeśli nadal masz jakieś wątpliwości, w internecie możesz znaleźć wiele pomocnych obrazków i informacji wpisując w wyszukiwarkę np. jak spakować się na wyjazd do pracy za granicą. Powodzenia! Publicatie datum: 10 sierpnia 2020
.