Główną bohaterką i przedstawicielką arystokracji w powieści Bolesława Prusa pt. „Lalka” jest Izabela Łęcka. Jest ona kobietą wyjątkowo piękną, córką hrabiego Tomasza Łęckiego. Kobieta wielkiego świata, wychowywana była w duchu konwenansu i pozoru, który wywarł ogromny wpływ na rozwój jej osobowości. Izabela była bardzo piękną kobietą była nader doskonała i oryginalna „Wzrost więcej niż średni, bardzo kształtna figura, bujne włosy blond z odcieniem popielatym, nosek prosty, usta trochę odchylone, zęby perłowe, ręce i stopy bohaterką i przedstawicielką arystokracji w powieści Bolesława Prusa pt. „Lalka” jest Izabela Łęcka. Jest ona kobietą wyjątkowo piękną, córką hrabiego Tomasza Łęckiego. Kobieta wielkiego świata, wychowywana była w duchu konwenansu i pozoru, który wywarł ogromny wpływ na rozwój jej była bardzo piękną kobietą była nader doskonała i oryginalna „Wzrost więcej niż średni, bardzo kształtna figura, bujne włosy blond z odcieniem popielatym, nosek prosty, usta trochę odchylone, zęby perłowe, ręce i stopy modelowe.” szczególne wrażenie robiły jej oczy „…niekiedy ciemne i rozmarzone, niekiedy pełne iskier wesołości, czasem jasnoniebieskie i zimne jak lód…” ogromny wpływ na słuchaczu wywierała gra jej fizjognomii „Kiedy mówiła, mówiły jej usta, brwi, nozdrza, ręce, cała postawa, a nade wszystko oczy, którymi zdawało się, że chce przelać swoją duszę w słuchacza…”Obracała się wyłącznie w wysokich sferach. przez pewien czas mieszkanie, które zajmowała było miejscem spotkań arystokracji „…mieszkanie stało się ogniskiem eleganckiego świata i było nim aż do czasu rozejścia się pogłosek, że pan Tomasz postradał nie tylko swój majątek, ale nawet posag panny Izabeli…” dookoła panienki zbierał się tłum wielbicieli „…dookoła panny Łęckiej począł zbierać się tłum wielbicieli, a na stoliku w jej salonie stosy biletów wizytowych…” niepewna sytuacja materialna państwa Łęckich wywołała niechęć wśród kandydatów do małżeństwa „Kandydaci do małżeństwa i ich rodziny znaleźli się w nadzwyczaj dręczącej niepewności. Ażeby więc nic nie ryzykować nadzwyczaj nic nie stracić, składali hołdy pannie Izabeli nie angażując się zbytecznie…” d) jej przeogromna duma i zapatrzenie w arystokrację nie pozwala oddać swej ręki WokulskiemuPosiada wszystkie wady swojej klasy. a) była rozpieszczoną egoistką, która nie potrafiła niczego sobie odmówić, ani z niczego zrezygnować „…od kolebki[…]sypiała w puchach, odziewała się w jedwabie i hafty, siadała na rzeźbionych, wyściełanych hebanach lub palisandrach, piła z kryształów, jadała ze sreber z porcelany kosztownej jak złoto…” b) żyła swobodnie „… nieraz przez całe miesiące kładła się spać o ósmej rano, a jadła obiad o drugiej po północy…” c) wszystko i wszystkich traktuje instrumentalnie jako narzędzia do zaspokajania własnych zachcianek „Dla niej nie istniała nawet siła ciężkości, gdyż krzesła jej podsuwano, talerze podawano, ją samą na ulicy wieziono, na schody wprowadzano, na góry wnoszono” była dumna, zimna i wyniosła podobnie jak ówczesne arystokratki była próżna, zarozumiała, rozpieszczona oraz pozbawiona zasad moralnych i odpowiedzialnościOgromny wpływ wywarł na nią świat rzeczywisty. według niej: „…świat jest zaczarowanym ogrodem, napełnionym czarodziejskimi zamkami, a ona – boginią czy nimfą uwięzioną w formy cielesne…” mieszkańcami jej świata byli hrabiowie i arystokraci uważa porządek panujący na świecie za naturalny, a siebie i swoją sferę za wybrańców Boga, którzy nie mogą zajmować się sprawami tak przyziemnymi jak np. praca wiedziała, że poza światem czarodziejskim istnieje jeszcze świat zwyczajny „…lubiła mu się przypatrywać z okna karety, wagonu albo z własnego mieszkania[…]widywała rolników powoli orzących ziemię[…]roznosicieli owoców i jarzyn[…]posłańców idących gdzieś pośpiechem […] i mówiła sobie, że tamten świat, choć niższy, jest ładny; jest nawet ładniejszy od obrazów rodzajowych, gdyż porusza się i zmienia co chwilę…”Była nadzwyczaj dobroduszna dla ubogich. dla ludzi z niższego świata miała serce życzliwe „…każdemu ubogiemu, o ile spotkał ją, kazała dawać po kilka złotych; raz spotkawszy mizerną matkę z bladym jak wosk dzieckiem przy piersi oddała jej bransoletkę, a brudne, żebrzące dzieci obdarzała cukierkami i całowała z pobożnym uczuciem…”Charakteryzowała ją ogromna duma, chłód i obojętność wobec mężczyzn a) jest bardzo kapryśna i niestała „…wszystkich konkurentów do ręki odrzuca, bo żaden jej nie odpowiadał…” odrzuca wszystkich pretendentów do małżeństwa bez konkretnych powodów „W Paryżu oświadczył się jej pewien bogaty hrabia francuski, odpowiedziała mu, że jest Polką i za cudzoziemca nie wyjdzie[…] a oświadczyny jakiegoś amerykańskiego milionera zbyła wybuchem śmiechu…” Rzecki uważał ją za piękną jednak twierdził, iż Izabela nie warta jest Wokulskiego: „Panna Łęcka piękna, bo piękna, ale przecie jest tylko kobietą i dla niej Stach nie popełniłby tylu szaleństw.” d) według Szumana to kobieta piękna, ale próżna „jak setki tysiące innych! Piękna, rozpieszczona, ale bez duszy. Dla niej Wokulski tyle wart, o ile ma pieniądze i znaczenie: jest dobry na męża naturalnie z braku lepszego. Ale na kochanków to już ona wybierze sobie takich, którzy do niej więcej pasują.” e) traktuje miłość jako grę, zabawę, możliwość zapewnienia sobie przyszłości materialnej jest nieczuła jak lalka, niezdolna do głębokiego uczucia marzy o księciu z bajki i idealnej miłości „Była już zdecydowana wyjść za mąż, pod tym wszakże warunkiem, aby przyszły towarzysz podobał się jej, miał piękne nazwisko i odpowiedni majątek…” jej ideałem był marmurowy posąg Apollona odkrywa, że jej amanci liczą głównie na fortunę jej ojca a arystokracja to ludzie „płytcy” i wyrachowaniPostępowanie Izabeli staje się przyczyną tragedii Stanisława Wokulskiego, śmierci jej ojca, a także jej własnej porażki (po zerwaniu oświadczyn pozostaje już jej tylko klasztor). Jej wyimaginowany wizerunek świata nie wytrzymuje konfrontacji z prozą życia, a system wartości jest przestarzały do czasów, w których żyje.
Lalka - streszczenie; Czy ambicja ułatwia człowiekowi osiągniecie zamierzonego celu? Rozprawka na przykładzie Lalki Bolesława Prusa; Lalka - bohaterowie; Z legend dawnego Egiptu - streszczenie; Kreacje kobiece w literaturze. Omów zagadnienie na podstawie Lalki Bolesława Prusa.Matura 2018 - egzamin z języka polskiego. W pierwszym dniu absolwenci liceów i techników zmierzyli się z zadaniami z języka polskiego. Większość maturzystów wybrała rozprawkę i odpowiadała na pytanie „Czy tęsknota buduje czy niszczy?, na podstawie fragmentu „Lalki” Bolesława Prusa. Na maturze Dziady albo Wesele? Uczniowie XII LO przy pl. Orląt Lwowskich tuż przed wejściem na sale przekonani wręcz byli, że na egzaminie pisemnym z języka polskiego będą „Dziady” lub „Wesele”.- W tym roku obchodzimy setną rocznicę odzyskania niepodległości, więc jesteśmy pewni, że na egzaminie pisemnym z języka polskiego pojawią się wątki patriotyczne. Spośród lektór obstawiamy „Dziady” lub „Wesele” - mówi maturzystka Monika Nowak. Ona osobiście wolałaby, żeby na maturze z polskiego pojawiło się „Wesele”. - W liceum mieliśmy tzw. rok „Wesela”, lektura była bardzo dokładnie omówiona. Wolałbym, żeby „Dziadów” nie było - dodaje Monika Koman zaś liczy na to, że nie będzie na egzaminie pisemnym z języka polskiego „Ferdydurki”. Uczniowie przed samym egzaminem z języka polskiego byli lekko zdenerwowani. Niektórzy mieli ze sobą jeszcze notatki i w ostatniej chwili powtarzali niektóre informację. Większość maturzystów powtarzała, że jest dobrze przygotowana, więc egzaminu się nie 2018 język polski - tematy Przewidywania maturzystów nie sprawdziły się jednak. Jednym z zadań egzaminacyjnych było napisanie rozprawki na podstawie fragmentu „Lalki” Bolesława Prusa. Maturzyści musieli odpowiedzieć na pytanie „Czy tęsknota jest siłą napędzającą ludzkie życie czy niszczącą”. Mogli też wybrać do analizy wiersz Ernesta Brylla „Bądźmy dla siebie bliscy no nas rozdzielają”.Uczniowie musieli również powiązać epilog z Pana Tadeusza z fragmentem wiersza „Chleb” Tadeusza Różewicza. Wśród pytań były te dotyczące tekstów źródłowych. Uczniowie musieli też streścić tekst „Profesja stulecia”. Było podane zdanie w stylu potocznym, uczniowie musieli je przekształcić na styl urzędowy. Trzeba było także uzasadnić dlaczego autor używa porównania „ludzie powtarzają jak papugi”Matura 2018 język polski - zasadyNa egzaminie pisemnym abiturienci zdają obowiązkowo na poziomie podstawowym język polski, matematykę i język obcy. Muszą też przystąpić do jednego egzaminu pisemnego z wybranego przedmiotu dodatkowego na poziomie rozszerzonym. Oprócz tego obowiązkowego egzaminu, można przystąpić do podobnego egzaminu z nie więcej niż 5 kolejnych przedmiotów dodatkowych. Maturzyści muszą także zdać dwa egzaminy ustne: z języka polskiego i języka obcego. W naszym regionie zdecydowana większość (ponad 15 tys. osób) będzie zdawać egzamin z języka angielskiego. 1761 zaś zmierzy się z językiem niemieckim. Język włoski będzie zdawać 36 osób, a dwie język ukraiński. Z przedmiotów dodatkowych, podobnie jak w latach poprzednich, najwięcej osób, bo ponad 4 tys., będzie zdawać geografię, 3615 wybrało biologię, 2307 fizykę, a 1744 historię. WOS chce zdawać 1465 osób. Najmniej, bo 21 maturzystów z Dolnego Śląska, zmierzy się z egzaminem z historii muzyki. Co można wnieść na egzamin, a czego nie można Maturzyści muszą pamiętać, że aby zostać wpuszczonym na salę egzaminacyjną, trzeba mieć przy sobie dokument potwierdzający tożsamość. Na takim dokumencie widnieje numer PESEL, który abiturienci podają na arkuszu egzaminacyjnym. Zgodnie z wytycznymi CKE każdy uczeń na egzamin może przynieść wyłącznie przybory do pisania. Należy pamiętać, by tusz czy atrament były czarne - to bardzo ważne, bo na testach maturalnych nie można używać innych kolorów. Na egzamin z matematyki oprócz pióra lub długopisu z czarnym tuszem/atramentem na salę można wziąć ze sobą także przybory do rysowania: ołówek, gumkę, linijkę, ekierkę, cyrkiel i kątomierz. Na maturę z matematyki można wnieść zwykły kalkulator, tylko z podstawowymi funkcjami. Na żaden egzamin nie wolno przynosić i używać żadnych urządzeń telekomunikacyjnych. Maturzyści mogą więc zapomnieć o smart-fonach, tabletach itp. W tym roku liczymy na lepsze wyniki W ubiegłym roku egzamin maturalny zdało tylko 76 procent maturzystów z Dolnego Śląska. To był jeden z najgorszych wyników w kraju. Gorzej matura poszła tylko uczniom w województwach zachodniopomorskim i warmińsko-mazurskim. W naszym regionie w 2017 roku (do matury przystąpiło ok. 16,7 tys. osób) egzamin oblał niemal co czwarty zdający. Matury na Dolnym Śląsku nie zdało w sumie 4 tysiące uczniów. Z tego 1244 osoby nie zdały egzaminu maturalnego z więcej niż jednego przedmiotu. Wynik ten był przedmiotem analiz i pewnie wyciągnięto stosowne wnioski. Przypomnijmy, że maturzyści, którzy będą mieli wątpliwości dotyczące oceny ich pracy, będą mieli wgląd do niej, a nawet prawo zrobienia jej zdjęcia. Maturzysta swoją ocenioną pracę będzie mógł zobaczyć w miejscu wskazanym przez dyrektora okręgowej komisji egzaminacyjnej. Jeżeli uzna, że jego praca została źle oceniona, może zwrócić się z wnioskiem do dyrektora OKE o weryfikację przyznanych punktów. Maturzysta na złożenie takiego wniosku ma sześć miesięcy.Nie pozwalał na to, by ludzie czuli się w nim nieszczęśliwi. Dla Edypa najważniejsze były losy kraju, dlatego bardzo cierpiał, jeśli w państwie działo się coś złego. Wiedział, że problemy zazwyczaj pojawiają się z jego winy, dlatego, że to on odpowiedzialny jest za to, co dzieje się w kraju, nad którym sprawuje rządy. Lalka jest utworem wyjątkowym. Wzbudza kontrowersje od momentu ukazywania się w odcinkach na łamach „Kuriera Codziennego” w latach 1887-1889 aż do dziś. Utwór oddaje nastroje lat 80. XIX wieku, kiedy to w świadomości polskich pozytywistów doszło do kryzysu. Piękne idee pracy organicznej, pracy u podstaw były nie do zrealizowania. Początkowy optymizm został zastąpiony pesymizmem, brakiem wiary w możliwość zrealizowania programu. Lalka bardzo dobrze wpisuje się w te przemiany. Spis treści1. Geneza Lalki 2. Streszczenie Lalki 3. Czas akcji 4. Miejsce akcji 5. Tytuł powieści 6. Problematyka powieści 7. Narracja w Lalce 8. Bohaterowie Stanisław Wokulski Izabela Łęcka Ignacy Rzecki Julian Ochocki Tomasz Łęcki Baronowa Krzeszowska 9. Cenzura wobec Lalki 10. Adaptacje Lalki 11. Lalka na maturzeTrzy pokolenia, czyli o genezie LalkiPowieść początkowo nosząca tytuł "Trzy pokolenia" w zamyśle autora miała: „ (...) przedstawić naszych polskich idealistów na tle społecznego rozkładu.” Kondycja polskiego społeczeństwa nie była wyłącznym tematem Lalki. Jednym z wątków pobocznych powieści jest proces o lalkę wzorowany na faktycznym procesie. Prus w liście do Władysława Korotyńskiego wyjaśnia znaczenie tego wydarzenia na powstanie całej powieści Streszczenie Lalki Sprawdź treść streszczenia z filmu lub czytaj: szczegółowe streszczenie Streszczenie głównych wątków powieściGłównym wątkiem Lalki jest nieodwzajemniona miłość Stanisława Wokulskiego do Izabeli Łęckiej. Wokół niego kręci się akcja utworu, zbudowana według techniki „nawarstwiania motywów”. Takie kompozycyjne rozwiązanie umożliwiło autorowi ukazanie przekroju warstw społecznych, dokładnego sportretowania reprezentantów poszczególnych środowisk. W szczególności jednak Lalka to powieść o:polskim społeczeństwie, w której odnajdziemy drobiazgową panoramę warstw społecznych: arystokratycznych, mieszczańskich oraz biedoty miejskiej. Warszawie, opisanej z zachowaniem topograficznych szczegółów. Wraz z głównym bohaterem wędrujemy po Krakowskim Przedmieściu, dzielnicy biedoty – Powiślu, spacerujemy w Łazienkach, oglądamy wystawy sklepowe opisane z niezwykłą dokładnością, bierzemy udział w kościelnych kwestach, konnych wyścigach na Służewcu, balach i przedstawieniach teatralnych, które naprawdę się odbyły (Prus czytał o nich w kronikach). Krakowskie Przedmieście w czasach Bolesława Prusa Miłości kupca galanteryjnego do arystokratki. Uczucie zostało opisane z naciskiem na romantyzm niespełnionych, namiętnych pragnień. Stanisław Wokulski często przypomina swym zachowaniem mickiewiczowskiego Gustawa z IV części Dziadów, czyli tragicznego kochanka, doznającego, zamiast słodyczy miłości, goryczy i upokorzenia. Awansie społecznym. Bohater z biednego chłopca, dzięki wytrwałej pracy i samodzielnej nauce, a niekiedy też dzięki sprytowi i wyrachowaniu, przeobraża się w majętnego pana, wchodzącego „na salony”. Wątki poboczne - dzieje Ignacego Rzeckiego, - losy Heleny Stawskiej, - losy prezesowej Zasławskiej, - historia Minclów, - historia rodziny Łęckich, - historia rodziny Krzeszowskich. Wątki epizodyczne Przykładem wątku epizodycznego jest historia studentów (pełniący funkcję humorystyczną) czy proces o akcjiPowieść Lalka Bolesława Prusa ma rozbudowaną i nieszablonową płaszczyznę czasową, mimo iż autor wykorzystał w niej konwencję realistyczną, determinującą usytuowanie akcji w określonej przestrzeni. Opisane wydarzenia można podzielić na dwie grupy. Do pierwszej zaliczymy te, które rozgrywają się w czasie akcji właściwej, czyli toczącej się w chwili, gdy narrator opowiada o nich. Trwają one prawie dwa lata i obejmują przedział od marca 1878, czego dowodzi początkowy fragment powieści:W początkach roku 1878, kiedy świat polityczny zajmował się pokojem san-stefańskim, wyborem nowego papieża albo szansami europejskiej wojny, warszawscy kupcy tudzież inteligencja pewnej okolicy Krakowskiego Przedmieścia niemniej gorąco interesowała się przyszłością galanteryjnego sklepu pod firmą J. Mincel i S. Wokulski. Datą zamykającą okres akcji właściwej jest koniec października 1879 roku. Drugą warstwą czasową, nazywaną retrospektywną, jest ta widoczna w pamiętnikach Ignacego Rzeckiego. Dzięki wspomnieniom starego subiekta czytelnik dowiaduje się o wydarzeniach rozgrywających się nie tylko na początku XIX wieku (okolice lat 30., jak również II połowa stulecia - Wiosna Ludów z 1848 i powstanie styczniowe z 1863), ale także tych z przełomu XVII i XIX stulecia (ojciec Rzeckiego opowiadał mu o Napoleonie Bonaparte).Krakowskie Przedmieście i inne miejsca w LalceMiejscem akcji jest głównie Warszawa. Została ona dokładnie sportretowana – pada wiele nazw ulic, placów i miejsc. Poszczególne budynki, które w rzeczywistości nie istniały, takie jak – kamienica Łęckich, stary i nowy sklep Wokulskiego, dom Wokulskiego można zlokalizować. Pojawiają się także obiekty autentyczne, takie jak kościół św. Józefa, Teatr Narodowy, gmach sądu. Zobacz ważne miejsca na mapie stolicy. Akcja powieści rozgrywa się również w Paryżu, Zasławiu i Zasławku, przez moment znajdujemy się również na stacji w Skierniewicach. Pomnik Wokulskiego w Skierniewicach - rzeźba Roberta SobocińskiegoCo oznacza tytuł powieści? Bolesław Prus zatytułował swoją powieść przewrotnie, ponieważ tytułowa Lalka może się odnosić do co najmniej dwóch kwestii. Idąc za słowami samego autora, można w fakcie zatytułowania powieści tym rzeczownikiem dopatrywać się nawiązania do procesu, jaki pani Helenie Stawskiej wytoczyła baronowa Krzeszowska. Istotą sporu była lalka, którą rzekomo miała ukraść ta pierwsza (oczywiści posądzenia było niesłuszne, co dzięki pomysłowości Stanisława Wokulskiego udało się udowodnić). Proces ten wypełnia znaczną część Pamiętnika starego subiekta z VIII rozdziału II tomu i jest literackim zapisem autentycznego wydarzenia, o którym Prus przeczytał w gazecie. Innym rozwinięciem tytułu jest postać panny Izabeli Łęckiej, której osobowość, postępowanie, życiowe wybory, sposób traktowania innych przypominają… lalkę, o czym świadczy wypowiedź prezesowej Zasławskiej: Co mnie jednak dziwi najmocniej – prawiła – to okoliczność, że na podobnych lalkach nie poznają się mężczyźni. Prus wskazywał, że wszelkie interpretacje tytułu wysuwające na pierwszy plan wątek miłosny są błędne, a pierwotny tytuł powieści Trzy pokolenia lepiej oddawały jego Lalki Bolesława PrusaLalka jako opowieść o ludzkich dążeniach, sposobie postrzegania świata (np. idealizm Rzeckiego czy scjentyzm Ochockiego), wielości ludzkich charakterów i motywów postępowania, Lalka jako powieść społeczno-obyczajowa – sportretowana różnorodna i bogata struktura społeczna XIX-wiecznych mieszkańców Warszawy. Występuje dokładny, panoramiczny opis stolicy, Lalka jako powieść patriotyczna – idealistyczne wspomnienia powstania i marzenia o przyszłości, ujawniające się w Pamiętniku starego subiekta (Ignacego Rzeckiego), Lalka jako powieść psychologiczna – historia nieodwzajemnionej miłości, odrzuconych uczuć, niespełnionych pragnień (Stanisław Wokulski). Lalka jako powieść o rodzącym się kapitalizmie - Lalka - jest świadectwem zmiany stosunków społecznych w końcu XIX w. Oto na salony trafia kupiec galanteryjny, który dzięki swojej zaradności pomnaża majątek i jest adorowany przez arystokrację. Jesteśmy świadkami rozwoju firm Wokulskiego, a także z opowieści biedoty poznajemy świat warszawskich fabryk. Narracja w LalceLalka jest powieścią kunsztownie zbudowaną pod względem narracji. W utworze można wyróżnić kilka technik narracyjnych: 1. Narrator trzecioosobowy, wszechwiedzący, nieujawniający swojej obecności, podający fakty. 2. Narrator pierwszoosobowy – Rzecki piszący swój „Pamiętnik starego subiekta”. Ta narracja cechuje się częstym występowaniem retrospekcji oraz subiektywnym stosunkiem narratora do przedstawianych zdarzeń. Rzecki przedstawia w swoim pamiętniku swoje dzieciństwo, udział w Wiośnie Ludów, młodość Wokulskiego; komentuje także współczesne dla powieści wydarzenia. 3. Przedstawianie różnych punktów widzenia (mowa niezależna). Poszczególne postaci na ten sam temat wypowiadają się w różny sposób, podając swoją wersję czy interpretację wydarzeń. 4. Mowa pozornie zależna – występuje, gdy trzecioosobowy narrator przyjmuje perspektywę danego bohatera, przedstawiając jego przemyślenia, refleksje. Dzieje się tak zwłaszcza w partiach, które przedstawiają przemyślenia Wokulskiego oraz Wokulski Zobacz oddzielny artykuł: Stanisław Wokulski - charakterystyka Izabela Łęcka Izabela Łęcka jest główną kobiecą postacią w powieści Bolesława Prusa. Dwudziestopięciolatka pochodzi z arystokratycznej, choć z winy jej samej oraz jej ojca Tomasza Łęckiego – nękanej widmem bankructwa, rodziny. O jej urodzie i doskonałych manierach krążą legendy:Była niepospolicie piękną kobietą. Wszystko w niej było oryginalne i doskonałe. (...) Szczególne wrażenie robiły jej oczy, niekiedy ciemne i rozmarzone, niekiedy pełne iskier wesołości, czasem jasnoniebieskie i zimne jak lód. Uderzająca była gra jej fizjognomii. Kiedy mówiła, mówiły jej usta, brwi, nozdrza, ręce, cała postawa, a nade wszystko oczy, którymi zdawało się, że chce przelać swoją duszę w słuchacza. Kiedy słuchała, zdawało się, że chce wypić duszę z opowiadającego. Jej oczy umiały tulić, pieścić, płakać bez łez, palić i mrozić. Piękne, zewnętrzne oblicze i maska dobrze wykształconej damy, obytej w towarzystwie, mającej doskonały styl i smak, posługującej się kilkoma językami obcymi kryły zżerające ją od wewnątrz moralne zepsucie. Dni wypełniały jej spotkania z ciotkami, wyścigi konne czy odpisywanie na listy, a wieczorami odwiedzała teatry, brała udział w balach, na których wzbudzała zachwyt strojnymi sukniami i perfekcyjnie ułożonymi włosami, co jeszcze bardziej uwypuklało powierzchowność jej natury. Spotkania kulturalne czy nawet kościelne kwesty dobroczynne były dla niej okazją do bycia w centrum zainteresowania, a to kochała najbardziej. Świadczą o tym słowa doktora Szumana oraz Ochockiego, którzy skomentowali jej decyzję o wstąpieniu do klasztoru ironicznym pytaniem:- Cóż to, czy ma zamiar nawet Pana Boga kokietować, czy tylko chce po wzruszeniach odpocząć, ażeby pewniejszym krokiem wyjść za mąż? Ignacy Rzecki Julian OchockiJulian Ochocki jest powieściowym przykładem idealisty: Zdawało się, że ma rysy Napoleona Pierwszego, przysłonięte jakimś obłokiem młody, nie mający jeszcze trzydziestu lat miłośnik nauki i postępu, mimo iż pochodzi z arystokratycznego rodu, nie wiedzie próżniaczego, egoistycznego życia. Przeciwnie, stara się coś dać od siebie ludzkości, dlatego decyduje się na realizację swoich naukowych planów skonstruowania latającej maszyny, która zmieniłaby bieg ludzkości. Wyrazem siły tego marzenia są jego pełne energii i wiary w technikę słowa:Co mnie żeniaczka, kobiety, a nawet mikroskopy, stosy i lampy elektryczne? Oszaleję albo… przypnę ludzkości skrzydła… Warto podkreślić, że Prus nie pozostawił swojego idealistycznego bohatera w kraju, który tłamsił indywidualizm (przykładem Wokulski), lecz „przeprowadził go” do Francji – powieściowego azylu poświęcających życie nauce wynalazców (jak Geist).Tomasz ŁęckiBaronowa KrzeszowskaMieszkała w kamienicy należącej do Łęckich, a potem do Wokulskiego i w niczym nie przypominała kobiet ze swojej klasy: „I machinalnie przypatrywał się niezwykłej fizjognomii damy, która wybierała neseserki. Była ubrana skromnie, miała gładko uczesane włosy. Na jej twarzy białej i razem żółtej malował się głęboki smutek; spoza ust przyciętych wyglądała złość, a ze spuszczonych oczu błyskał czasami gniew, niekiedy pokora” [Rozdział ósmy, tom I]. W opłakiwaniu straty jedynej córeczki nie towarzyszył jej mąż, co był powodem ich zatargu trwającego prawie całą wobec LalkiCzasy zaboru rosyjskiego nie były proste dla ówczesnych twórców. Cenzura polityczna odrzucała całe utwory, wykreślała wątki nie szczędząc fabuły wielu powieści. Pisarze i poeci wielokrotnie ukrywali swoje intencje za metaforami, przypowieściami, czy niedopowiedzeniami. Cenzura nie była łaskawa także dla Prusa (ok. 40 ingerencji), zwłaszcza porównując pierwsze wydanie książkowe z fragmentami drukowanymi w Kurierze Codziennym. Wykreślono wszelkie wątki powstańcze, zesłania na Syberię czy emigracji. Weryfikacja czasopism nie była tak dokładna, jak weryfikacja książek, więc obie wersje różnią się od siebie nieznacznie:„Kiedy, dzieckiem będąc, łaknął wiedzy – oddano go do sklepu z restauracją. Kiedy zabijał się nocną pracą, będąc subjektem – wszyscy szydzili z niego… Kiedy nareszcie dostał się do uniwersytetu – prześladowano go porcjami, które niedawno podawał gościom”. „Handel – mówiono mu – to taki piękny kawałek chleba, w tak ciężkich czasach!” „No i wrócił do handlu…” Pierwsze wydanie Lalki z 1890r. w Kurierze Codziennym opublikowano dodatkowy akapit, który składał losy Wokulskiego w całość, po słowach: „…które niedawno podawał gościom.”: „Odetchnął dopiero na Syberji. Tam mógł pracować, tam zdobył uznanie i przyjaźń Czerskich, Czekanowsklch, Dybowskich. Wrócił do kraju prawie uczonym, lecz gdy w tym kierunku szukał zajęcia, zakrzyczano go i odesłano do handlu…” „To taki piękny kawałek chleba, w tak ciężkich czasach!” „No i wrócił do handlu…” Mając świadomość trudności Prus narzucił sobie swego rodzaju autocenzurę, wymazując z rzeczywistości ówczesnej Warszawy Rosjan i miejsca z nimi związane(nie wspomina o Zamku Królewskim - siedzibie ówczesnych władz zaborczych, o żadnej z kilkudziesięciu cerkwi prawosławnych, o rusyfikacji). Posługując się mową ezopową, stara się przemycić wątki ważne z punktu widzenia budowy świadomości narodu. Od pierwszego wydania, przez ponad ćwierć wieku, Lalka funkcjonowała w formie okaleczonej przez carską cenzurę. Dopiero opracowanie Lalki przez Zygmunta Szwykowskiego z 1935 nie zawiera zniekształceń cenzuralnych i z drobnymi zmianami ówczesnych konstrukcji gramatycznych, funkcjonuje do dziś. Adaptacje Lalki Film Lalka W 1968 roku nakręcono film pt. „Lalka” w reżyserii i na podstawie scenariusza Wojciecha Jerzego Hasa, z Beatą Tyszkiewicz jako Izabelą Łęcką, Mariuszem Dmochowskim jako Stanisławem Wokulskim (za tę rolę otrzymał nagrodę aktorską MFF-Panama w 1969 roku) oraz Tadeuszem Fijewskim w roli Ignacego Rzeckiego (otrzymał tą samą nagrodę).Serial: 17 września 1978 roku miał premierę pierwszy z dziewięciu odcinków serialu „Lalka” w reżyserii Ryszarda Bera i na podstawie scenariusza Aleksandra Ścibor-Rylskiego. Izabelę Łęcką tym razem zagrała Małgorzata Braunek, Stanisława Wokulskiego – Jerzy Kamas, a Ignacego Rzeckiego niezapomniany w tej roli Bronisław Pawlik (w 1978 roku uhonorowany nagrodą aktorską Festiwalu Polskiej Twórczości Telewizyjnej w Olsztynie).Lalka w teatrze1952r. - Teatr Polski w Warszawie, reż. Zygmunt Leśnodorski. Stanisława Wokulskiego grał Lech Madaliński, a Izabelę Łęcką - Nina Andrycz, odegrano 195 przedstawień przez 3 lata1967 r. Teatr Powszechny w Warszawie, reż. Adam Hanuszkiewicz. W rolę Stanisława Wokulskiego wcielił się Mariusz Dmochowski, a Izabelę Łęcką odgrywała Ewa Wawrzoń. Adaptację Adama Hanuszkiewicza wykorzystano w teatrach w Szczecinie, Wrocławiu i Bielsku - Białej1993 r. "Panna Izabela" na podstawie Lalki, Teatr Narodowy w Warszawie, reż. Adam Hanuszkiewicz. W roli Stanisława Wokulskiego wystąpił Paweł Szczęsny, a Magdalena Cwenówna występowała jako Izabela r. Teatr Polski we Wrocławiu, uwspółcześniony spektakl oparty na motywach Lalki, reż Wiktor Rubin, Wystąpili: Bartosz Porczyk jako Stanisław Wokulski, Kinga Preis jako Izabela Łęcka2010 r. Teatr Muzyczny im. Danuty Baduszkowej w Gdyni, reż. Wojciech Kościelniak, kierownictwo muzyczne: Piotr Dziubek. Wystąpili i występują do dziś (2018r.): Rafał Ostrowski jako Stanisław Wokulski, Darina Gapicz i Renia Gosławska jako Izabela Łęcka2015 r. Teatr Polski w Bielsku Białej, reż Aneta Groszyńska. Wokulski - kreacja Kazimierza Czapli, Łęcka - kreacja Oriany Soiki2015 r. Teatr Powszechny w Warszawie, reż. Wojciech Faruga. Marcin Czarnik jako Wokulski, Anita Sokołowska jako Izabela Łęcka Lalka na maturze Lalka od momentu wprowadzenia nowej matury pojawiła się na tym egzaminie 4 razy:2008 r. "Sen jako sposób prezentowania postaci literackiej" , na podstawie Lalki2012 r. - Porównaj postawy życiowe Izabeli Łęckiej i Joanny Podborskiej ukazane w podanych fragmentach Lalki Bolesława Prusa i Ludzi bezdomnych Stefana Żeromskiego. Odwołując się do znajomości utworów zwróć uwagę na okoliczności, które miały wpływ na ukształtowanie osobowości bohaterek2015 r. - "Wola człowieka czy niekontrolowane siły decydują o losie ludzkim?" Rozważ problem i uzasadnij swoje zdanie, odwołując się do podanego fragmentu Lalki, całego utworu Bolesława Prusa oraz innego tekstu kultury. Twoja praca powinna liczyć co najmniej 250 słów - rozprawka2018 r. -„Czy tęsknota jest siłą napędzającą ludzkie życie czy niszczącą” na podstawie fragmentu "Lalki". Można wybrać również inne teksty - rozprawkaBibliografia1. Józef Bachórz, Wstęp, [w:] Bolesław Prus, Lalka, Ossolineum, Wrocław 1998. 2. Mieczysława Romankówna, „Lalka” Bolesława Prusa, Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych, Warszawa 1960. 3. Henryk Markiewicz, „Lalka” Bolesława Prusa, Czytelnik, Warszawa 1967. 4. Anna Milska, Pisarze polscy, Wydawnictwo Związkowe CRZZ, Warszawa 1965. 5. Zygmunt Szweykowski Ideologia „Lalki”, Kompozycja „Lalki”, [w:] tegoż, Twórczość Bolesława Prusa, Warszawa 1972. 6. Jan Kott, O „Lalce”, [w:] Bolesław Prus, Lalka, PIW, Warszawa 1956. 7. Janina Kulczycka-Saloni, hasło Lalka, [w:] Literatura polska. Przewodnik encyklopedyczny, t. I, PWN, Warszawa 1984. 8. Janina Kulczycka-Saloni, hasło Bolesław Prus, [w:] Literatura polska. Przewodnik encyklopedyczny, t. II, PWN, Warszawa 1984. 9. J. Kulczycka-Saloni, Bolesław Prus, Warszawa 1967. 10. M. Knochte, Wstęp, w: Bolesław Prus, Katarynka, PIW, Warszawa 1875.
Wierność romantycznym ideałom Rzecki potwierdza czynem. Stąd na wieść o powstaniu wyrusza na Węgry, bierze udział w Wiośnie Ludów. Dzielnie walcząc, zdobywa stopień oficera, a po kapitulacji należy do tych, którzy się nie poddają. To właśnie on wciągnął Wokulskiego do działalności konspiracyjnej.
Tematy maturalne z języka polskiego sprawiają, że maturzyści co roku są nad wyraz zakłopotani. Jednym z zadań maturalnych w arkuszu CKE z języka polskiego na poziomie podstawowym jest napisanie rozprawki na wybrany temat (jeden z dwóch zaproponowanych). W tym zadaniu sprawdzana jest nie tylko znajomość lektur obowiązkowych, ale także innych tekstów kultury. Jak pokazuje historia ostatnich lat, jedną z najpopularniejszych lektur maturalnych jest "Lalka" Bolesława Prusa. Nie inaczej był w tym roku, a jednym z tematów, jaki maturzyści mogli wybrać było zagadnienie: Czy ambicja ułatwia człowiekowi osiągnięcie zamierzonego celu. Maturzyści pisząc rozprawkę na ten temat musieli wziąć pod uwagę nie tylko Stanisława Wokulskiego, głównego bohatera "Lalki", ale i inne postacie z rozmaitych tekstów kultury. ZOBACZ TEŻ: Matura 2021 język polski. Arkusze odpowiedzi, pytania. Jest rozprawka z "Lalki"? Zadania, arkusze i odpowiedzi CKE matura polski 2021 poziom podstawowy Czy ambicja ułatwia człowiekowi osiągnięcie zamierzonego celu? "Lalka". Stanisław Wokulski Wokulski jest bogatym kupcem o burzliwej przeszłości, jego osobowość łączy cech romantyka i pozytywisty. Z pewnością można go uznać za bohatera ambitnego, który zwalczył przeciwności losu. Wokulski został zesłany na Syberię, w pocie czoła pracował, by zdobyć majątek, którego nie odziedziczył, ponieważ pochodził ze zubożałej rodziny szlacheckiej. Zmuszony przez ojca, Piotra Wokulskiego, do pracy w Warszawie jako subiekt i kelner w winiarni, mozolnie budował charakter. Czasem jednak szedł na łatwiznę - ożenił się z bogatą wdową po Żydzie Minclu, dzięki czemu awansował społecznie. Bohater owdowiał po zaledwie czterech latach, ale za to miał spore pieniądze na koncie, stał się też właścicielem sklepu. Gdy Wokulski poznał Izabelę Łęcką, zakochał się w niej bez pamięci, mimo że ta nigdy nie darzyła go sympatią. To dla niej nauczył się mówić po angielsku, a sprawiając prezenty rodzinie Łęckich, stracił sporo pieniędzy podczas swoich interesów. Ostatecznie nawet sprzedał sklep, ponieważ w oczach arystokratki bycie "kupcem galanteryjnym" było czymś haniebnym. Upór i wytrwałość, jakimi cechował się podczas zdobycia serca Łęckiej, sprawiły, że ostatecznie został on jej oficjalnym narzeczonym. Izabela jednak nigdy go nie kochała, w trakcie rozmowy w pociągu z kuzynem niewybrednie go skompromitowała, myśląc, że jej narzeczony nie rozumie języków obcych. Wtedy Wokulski zerwał zaręczyny, ostatecznie zrozumiawszy, że Izabela go nigdy nie kochała, jedynie jej rodzina korzystała z pieniędzy i wpływów Stanisława. Ostatecznie Wokulski popadł w apatię, rozdał majątek znajomym i wyjechał. Jego dalsze losy są nieznane, niewykluczone, że zginął podczas eksplozji na zamku w Zasławiu. Wokulski był niezwykle ambitny, dzięki wytrwałości i dążeniu do celu zdobył zawód, nauczył się szacunku do pracy i stał się prężnym handlowcem. Ambicja również popchnęła go w stronę małżeństwa z bogatą wdową, dzięki czemu awansował społecznie. Niestety, dążenie do nierealnego celu, jakim była relacja z Izabelą Łęcką, sprawiło, że stracił majątek, pozycje społeczną i podupadł psychicznie. Zgodnie z jedną interpretacją nieszczęśliwa i nieodwzajemniona miłość doprowadziła do jego śmierci. Czy ambicja ułatwia człowiekowi osiągnięcie zamierzonego celu? Inne teksty kultury Poruszając temat ambicji można odwołać się do rozmaitych innych tekstów kultury. Tomasz Judym, bohater "Ludzi bezdomnych" ambitnie i wytrwale leczył osoby biedne, choć nie czerpał z tego korzyści. Ambicją i odwagą zdecydowanie odznaczali się bohaterowie "Kamieni na szaniec", a w związku z tym, że tekstem kultury jest każda książka, film czy nawet kreskówka, śmiało można było odwołać się nawet do produkcji Marvela czy znanych anime, jak Dragon Ball czy Naruto. CZYTAJ TEŻ: Matura 2021: Alarmy bombowe w całej Polsce! Maturzyści w niebezpieczeństwie? Matura 2021: język polski, poziom podstawowy. ARKUSZ CKE, ODPOWIEDZI, TEMATY ROZPRAWEK. Co było na maturze z języka polskiego na poziomie podstawowym? Matura 2021. Poniżej w galerii zdjęć znajdziesz sugerowane odpowiedzi z polskiego.
Na podstawie powieści B. Prusa "Lalka". , jednej z głównych bohaterek powieści Bolesława Prusa Lalka ". Arystokratka, przebywając w osamotnieniu ma sen odzwierciedlający ostatnio przeżyte wydarzenia takie jak spotkanie z panem Stanisławem Wokulskim. Strona: 1.
Pieniądze już od początków ludzkiej cywilizacji były środkiem niezbędnym do realizacji indywidualnych celów i przedsięwzięć jednostki. W świecie opartym na abstrakcyjnej wartości pieniądza, jest on kluczowym aspektem w realizacji jakiegokolwiek projektu. W podanym fragmencie “Lalki” Bolesława Prusa Szuman wspomina o swojej wymarzonej karierze naukowej, na którą pracował dziesięć lat, a która nigdy się nie ziściła. Przez wiele lat nie zyskał powszechnego szacunku i uznania, którego tak bardzo pragnął, dlatego postanowił zmienić swoje postępowanie. Stwierdził, że jeśli tylko uda mu się wzbogacić, to zdobędzie przychylność i podziw społeczeństwa, uzasadniając zmianę swojej strategii działania faktem, że “za pieniądze można mieć wszystko”, Historia Stanisława Wokulskiego z wcześniej przywołanej powieści stanowi całkowite potwierdzenie poglądu Szumana. Dzięki majątkowi, którego przez lata dorobił się Wokulski udało mu się nie tylko wkupić w łaski arystokracji i ich elitarne grono, wcześniej niedostępne dla zwykłego “dorobkiewicza”, ale również stać się poważnym kandydatem na męża Izabeli – wcześniej niedostępnej dla niego panny z niegdyś szanowanego rodu szlacheckiego. Z pewnością nie udałoby mu się osiągnąć tego wszystkiego bez sporego majątku, dzięki któremu arystokraci w ogóle zainteresowali się jego osobą. Podobnie jak Stanisław Wokulski, Tomasz Judym z “Ludzi bezdomnych” Stefana Żeromskiego, również awansował w hierarchii społecznej. Dzięki wykształceniu, uzyskanemu przy pomocy pieniędzy ciotki, stał się obiecującym lekarzem z szerokimi perspektywami na udaną karierę zawodowę. Jego idealistyczne marzenia o pomocy najniższym warstwom społecznym, z których sam się wywodził, mogły stać się rzeczywistością tylko dzięki kapitałowi, poświęconemu niegdyś na jego staranne wykształcenie. Bez tych pieniędzy, nigdy nie mógłby rozpocząć praktyki lekarskiej w Cisach, gdzie leczył okoliczne chłopstwo. Bez kapitału rzadko możliwe jest spełnienie swoich marzeń, czego literackim przykładem są postacie Stanisława Wokulskiego, który dzięki majątkowi mógł zbliżyć się do wcześniej niedostępnej Izabeli Łęckiej i Tomasza Judyma, którego płatne wykształcenie dało mu szansę na spełnienie w zawodzie, który dawał mu perspektywy na realizację marzeń i idei, w które wierzył. Od Jarosława To była najszybciej nadesłana rozprawka już po 40 minutach od ogłoszenia konkursu. Można napisać dobrą rozprawkę w godzinę lekcyjną. Tak ten przykład wyraźnie to potwierdza. Ito została oceniona na 39 punktów.
.lalka rozprawka na podstawie fragmentu
